عمق بازار در واقع توان یک بازار برای انجام سفارشهای خرید یا فروش است. یعنی تعداد خریداران و فروشندگان در یک بازار معاملاتی آنقدر بالا است که سفارشهای خرید و فروش به محض رسیدن به قیمت سفارشگذاریشده، انجام میشوند.
به این ترتیب، عمق بازار بالا، تاثیر مستقیم در نقدشوندگی معاملات در یک بازار دارند. عمق بازار سطوح و گستردگی کلی سفارشات باز، پیشنهادات خرید و پیشنهادات فروش را برای یک دارایی یا سهام خاص در نظر میگیرد.
هرچه تعداد سفارشهای خرید و فروش در محدوده قیمت بازار فعلی بیشتر باشد، عمق بازار بیشتر است. این نکته را هم باید در نظر داشت که عمق بازار، داده های مربوط به سفارش های سریع را که با قیمت بازار در لحظه صورت میگیرد، در نظر نمیگیرد و صرفا سفارشهای خرید و فروش در نمودار عمق بازار نمایش داده می شوند.
حالا باید دید عمق بازار یک دارایی با عمق بازار این دارایی در صرافی ارز دیجیتال چه تفاوتی دارد و اهمیت عمق بازار در هر دو مورد چیست؟
ارز دیجیتال بیت کوین را در نظر بگیرید؛ تعداد سفارشهای خرید و فروش بیت کوین در جهان، عمق بازار بیت کوین را نشان میدهد. هر چه عمق بازار بیشتر باشد، سفارشهای بزرگ خرید و فروش تاثیر کمتری در نوسانات قیمت یک دارایی دارند. البته معمولا داراییهای بزرگ مثل بیت کوین و اتریوم عمق بازار بالایی نسبت به سایر ارزهای دیجیتال دارند.
حال در یک اکسچنج یا پلتفرم تبادل رمزارز، تعداد کاربران فعال صرافی، تاثیر مستقیم در عمق بازار یک دارایی مثل بیت کوین در آن صرافی دارد. اگر تعداد کاربران و به تبع آن تعداد سفارشهای خرید و فروش در صرافی پایین باشد، عمق بازار در این صرافی پایین بوده و به این ترتیب ممکن است سفارشهای خرید و فروش با تاخیر زیاد انجام شوند و یا حتی انجام نشوند. یعنی اگر سفارش خریدی یا قیمت معین در یک صرافی با عمق بازار پایین ثبت شود، ممکن است فروشندهای در آن قیمت سفارش فروش ثبت نکرده باشد و به این ترتیب با اینکه قیمت جهانی به قیمت ثبت سفارش رسیده، اما معامله انجام نمیشود.
در اینجا اهمیت عمق بازار بالای صرافی در نقدشوندگی دارای اهمیت پیدا میکند. صرافی ارز دیجیتال نوبیتکس که بیشتر از پنج میلیون کاربر ایرانی دارد، دارای عمق بازار بالا و نقدشوندگی فوری در همه رمزارزهایی است که در این پلتفرم لیست شدهاند. به این ترتیب سفارشهای خرید و فروش در این صرافی به محض رسیدن به قیمت سفارشگذاریشده، انجام میشوند.
اما ازسوی دیگر، با توجه به اینکه عمق بازار، به اندازه گیری عرضه و تقاضا در یک دارایی می پردازد، بررسی این عرضه و تقاضا در نمودار عمق بازار، به معامله گران تحلیلی از وضعیت ارائه میدهد. یعنی آنها میتوانند با بررسی عمق بازار و نسبت تقاضاهای خرید به فروش، جهت احتمالی قیمت ارز دیجیتال را پیشبینی کنند.
یک معاملهگر ممکن است از دادههای عمق بازار برای درک قیمتهای پیشنهادی خرید و فروش یک رمزارز با توجه به حجم فعلی آن استفاده کند و بر اساس آن تصمیم بگیرد در کدام قیمتها وارد شود و یا از کدام معامله خارج شود. معمولاً معاملهگران به دنبال دیوارهای خرید یا فروش در نمودار عمق بازار میگردند و بر اساس این بخشها تصمیم به خرید یا فروش میگیرند.
در گذشته صرافیها اطلاعات مربوط به عمق بازار و سفارشهای خرید و فروش را در اختیار کاربران قرار نمیدادند یا در ازای دریافت پول این اطلاعات را به آنها میدادند، اما در حال حاضر تقریبا همه صرافیهای ارز دیجیتال در دنیا این اطلاعات را در اختیار کاربران قرار میدهند. فعالان بازار ارزهای دیجیتال میتوانند اطلاعات مربوط به عمق بازار انواع ارزهای دیجیتال را در بازار معاملاتی نوبیتکس در سایت و اپ این پلتفرم مشاهده کنند.
درک مفهوم عمق بازار به معاملهگران در تحلیل بازار کمک میکند، اما نباید استفاده از سایر ابزارهای تحلیل را در کنار آن فراموش کرد.