طرح شکل‌گیری «اتحادیه همکاری‌های دیجیتال خاورمیانه» از سوی فعالان بخش خصوصی کشور و با تلاش اتاق بازرگانی تهران به تازگی مطرح شده است. فرزین فردیس، عضو هیات رییسه اتاق بازرگانی تهران در گفت‌وگو با استارتاپ۳۶۰، از فرصت‌های پیشِ روی این اتحادیه برای اقتصاد دیجیتال کشور در آینده نزدیک می‌گوید و آن را به مثابه یک پنجره فرصت جهانی قلمداد می‌کند.
تاسیس «اتحادیه همکاری‌های دیجیتال خاورمیانه» چه ضرورتی دارد؟
فرزین فردیس، عضو هیات رییسه اتاق بازرگانی تهران در رابطه با ضرورت تشکیل چنین اتحادیه‌ای به استارتاپ۳۶۰ گفت: «اقتصاد دیجیتال یک “پنجره فرصت” جدید در جهان اقتصاد و فناوری است؛ به این معنا که در هر عصری تعداد کمی از کشورها به واسطه جهشی که در برخی صنایع خاص و منحصربه‌فرد آن دوره داشته‌اند، توانسته‌اند به واسطه دست‌یابی به فناوری‌های با ارزش افزوده بالا در آن صنایع، از پنجره فرصت کوتاه مدت ایجاد شده استفاده کنند و فاصله خودشان را با کشورهای پیشروی جهانی کاهش دهند.»
فردیس در خصوص نمونه‌هایی از این “پنجره فرصت” تصریح کرد: «برای نمونه چند دهه پیش پنجره فرصت در صنعت نیمه هادی و نمایشگرهای کریستال مایع LCD شکل گرفت و در نتیجه آن در فرصت زمانی کوتاه، کره‌ای‌ها و تایوانی‌ها توانستند با توسعه سریع فناوری‌های این حوزه که از مسیر سرمایه‌گذاری، تحقیق و توسعه جدی در داخل چندین شرکت بزرگ و متوسط‌شان رخ داد، گوی سبقت را از رقبای ژاپنی، اروپایی و آمریکایی خود بربایند و در این دو صنعت که پیشتر در اختیار رقبایی از این کشورها بود، به واسطه تغییرات بالقوه و سریعی که در فناوری رخ می‌داد، به یک بازیگر جدی و تاثیرگذار تبدیل شوند. هم ارزش افزوده بالایی را برای شرکت‌ها و کشورهای‌شان خلق کنند و هم وارد لیگ جهانی فناوری شوند. انگار تغییر فناوری‌ها در این دو صنعت به مثابه پنجره فرصتی کمک کرد تا دو کشور که پیشتر کسی آنها را صاحب فناوری و در زمره اقتصادهای پیشرو و با درآمد سرانه بالا حساب نمی‌کرد، جایگاه خودشان را در سپهر اقتصادی و فناوری جهانی بازنمایی کنند.»
اقتصاد دیجیتال، یک «پنجره فرصت» جهانی در عصر کنونی
عضو هیات رییسه اتاق تهران با اشاره به اینکه هم‌اکنون اقتصاد دیجیتال چنین نقشی را در دنیا دارد، بیان کرد: «اقتصاد دیجیتال در واقع یکی از معدود پنجره‌های فرصتی است که باز است. به همین دلیل بسیاری از کشورها در تلاش‌اند تا با سرمایه‌گذاری هنگفت در این اقتصاد، در عصر جدید، عقب ماندگی خودشان را در صنایع دیگر جبران کنند. ممکن است این کشورها در مقایسه با سایر صنایع کشورهای دیگر حرفی برای گفتن نداشته باشند، اما وقتی در این صنعت بتوانند موفق و صاحب فناوری شوند، طبعا وارد لیگی می‌شوند که در دنیای جدید، لیگ مهم و معتبری است.»
فرزین فردیس، مدیرعامل شرکت سرآوا ضمن یادآوری این نکته که رقابتی شگرف بین کشورها و شرکت‌ها در جریان است، اذعان کرد: «ما در ایران باید حواس‌مان باشد که از این پنجره فرصت اقتصاد دیجیتال جا نمانیم. عقب افتادن نه تنها فرصت یک پرش را از ما می‌گیرد، بلکه ممکن است فاصله‌مان را با دنیای فناوری به میزان زیادی افزایش دهد. برای همین مهم است که در حوزه اقتصاد دیجیتال خوب و درست بازی کنیم.»
سرمایه‌گذاری پرشتاب کشورهای منطقه در اقتصاد دیجیتال
فردیس با تاکید بر اهمیت سرمایه‌گذاری در این حوزه و رقابت کشورهای همسایه ادامه داد: «کشورهای منطقه‌مان همچون امارات، قطر، عربستان و ترکیه به شدت در حال سرمایه‌گذاری در این حوزه هستند، زیرا برای‌شان خیلی مهم است که بتوانند جز بازیگران جهانی باشند. این موضوع را می‌توان از سرمایه‌گذاری‌ها و مشارکت‌های راهبردی‌شان با شرکت‌های بزرگ مشاهده کرد. مثل رقابت ترکیه و عربستان برای احداث کارخانه بعدی شرکت تسلا در کشور آنها، یا جلب نظر علی‌بابای چین برای سرمایه‌گذاری. یا مشارکت‌هایی که عربستان و امارات برای تاسیس دفاتر R&D شرکت‌های بزرگ اقتصاد دیجیتال دنیا مثل مایکروسافت انجام داده‌اند. ما متاسفانه بسیار داریم جا می‌مانیم یا که جا ماندیم.»
فردیس با اشاره به اینکه تشکیل این اتحادیه به منظور همکاری بخش خصوصی کشورها، شاید بتواند از عقب‌ماندگی‌مان جلوگیری و آن را جبران کند، اذعان کرد: «با به وجود آمدن این اتحادیه از طریق همکاری‌های استراتژیک بین بخش خصوصی کشورها در عرصه جهانی، کاهش فاصله ایجاد شده را دنبال خواهیم کرد. به همین جهت از سمت شهاب جوانمردی، مدیرعامل مجموعه معظم و بنام فناپ و نایب رییس اتاق بازرگانی تهران، این ایده و پیشنهاد در حاشیه نمایشگاه جیتکس دوبی در روز فناوری ایران مطرح شد. به دنبال این هستیم تا بتوانیم از طریق نقش‌آفرینی در این حوزه، کمی از عقب ماندگی‌ها را جبران کنیم و پتانسیل‌های بسیار خوب شرکت‌های بخش خصوصی ایران در این حوزه را با فرصت‌ها و سرمایه‌های منطقه‌ای گره بزنیم.»
اهمیت تاسیس اتحادیه برای اتاق بازرگانی بالا است
فردیس در رابطه با اهمیت این موضوع برای اتاق بازرگانی تهران گفت: «در رابطه با این موضوع در اتاق بازرگانی تهران بحث شده و برنامه‌ریزی برای اجرای آن انجام شده است. هیات رییسه با چنین رویکردی موافق بوده و مورد حمایت آنهاست. قرار بر این است ابتدا از تعدادی از اتاق‌های بازرگانی کشورهای همسایه‌مان دعوت شود تا برای شکل‌گیری، ماموریت، وظایف، ساختار و اهداف این اتحادیه دور هم جمع شوند. جلسات ابتدا به صورت مجازی خواهد بود و از بسترهای همکاری‌های قبلی بین اتاق‌های بازرگانی کشورها هم استفاده خواهیم کرد؛ چون بخش خصوصی و اتاق‌های بازرگانی کشورها با هم سال‌های سال است که ارتباط دارند و حالا در عرصه اقتصاد دیجیتال می‌خواهند این ارتباط را تقویت کنند. وقتی هسته اولیه شکل گرفت و مورد موافقت بخش مهمی از اعضا قرار بگیرد، می‌شود دامنه آن و جلساتش را گسترش و فعالیت‌ها را توسعه داد.»
