گزارشی جدید از شرکت اطلاعات بازار کار «لایتکست» (Lightcast) پرده از تاثیر متناقض و دوگانه هوش مصنوعی بر بازار کار جهانی برداشته است. در حالی که صنعت فناوری، به عنوان زادگاه هوش مصنوعی، با موجی از اخراجهای گسترده مرتبط با این فناوری روبرو است (که در برخی آمارها تا ۸۰ هزار نفر تخمین زده میشود)، مشاغل غیرفناورانه که نیازمند مهارتهای AI هستند، شاهد افزایش حقوق چشمگیری به طور متوسط تا ۱۸ هزار دلار در سال (معادل ۲۸ درصد) بودهاند.
این گزارش که بر اساس تحلیل بیش از ۱.۳ میلیارد آگهی شغلی تهیه شده، نشان میدهد که مرکز ثقل فرصتهای شغلی مرتبط با هوش مصنوعی در حال جابجایی از دره سیلیکون به کل اقتصاد است. شرکتهای فناوری در رقابت برای ادغام AI در زیرساختهای خود، در حال کاهش نیروی انسانی در بخشهایی چون مهندسی نرمافزار، پشتیبانی IT و امور اداری هستند. به عنوان نمونه، مایکروسافت همزمان با سرمایهگذاری ۸۰ میلیارد دلاری در هوش مصنوعی، در حال حذف ۱۵ هزار موقعیت شغلی است. آمارها نشان میدهد که نسبت مشاغل مرتبط با AI در داخل صنعت فناوری از ۶۱ درصد در سال ۲۰۱۹ به تنها ۴۹ درصد در سال ۲۰۲۴ کاهش یافته که نشاندهنده کوچک شدن نقشهای سنتی در این حوزه است.
در مقابل، تقاضا برای مهارتهای هوش مصنوعی در سایر بخشها منفجر شده است. در سال ۲۰۲۴، بیش از نیمی از کل مشاغلی که به دنبال مهارتهای AI بودند، خارج از صنعت فناوری قرار داشتند. حوزههایی مانند بازاریابی، منابع انسانی، مالی، آموزش و تولید به سرعت در حال ادغام ابزارهای هوش مصنوعی هستند. به طور مشخص، آگهیهای شغلی برای مهارتهای هوش مصنوعی مولد (Generative AI) در خارج از بخش IT، از سال ۲۰۲۲ تاکنون رشد حیرتانگیز ۸۰۰ درصدی را تجربه کردهاند.
بر اساس این گزارش، کسب مهارت در حوزه هوش مصنوعی یکی از سودآورترین سرمایهگذاریهای شغلی امروز محسوب میشود. داشتن دو یا چند مهارت مرتبط با AI میتواند حقوق پیشنهادی را تا ۴۳ درصد افزایش دهد. در سال ۲۰۲۴، بیش از ۶۶ هزار آگهی شغلی به طور مشخص به هوش مصنوعی مولد اشاره کردهاند که تقریبا چهار برابر سال قبل است. پس از آن، مدلسازی زبانهای بزرگ (LLM)، کار با ChatGPT و مهندسی پرامپت (Prompt Engineering) بیشترین تقاضا را داشتهاند.
نکته کلیدی گزارش این است که کارفرمایان تنها به دنبال متخصصان فنی نیستند. ارزشمندترین موقعیتهای شغلی نیازمند یک مجموعه مهارت ترکیبی هستند. مهارتهای منحصرا انسانی مانند ارتباطات، رهبری، حل مسئله و مدیریت، در کنار دانش فنی هوش مصنوعی، بیشترین تقاضا را دارند. به گفته این تحقیق، «در حالی که هوش مصنوعی مولد در کارهایی مانند نوشتن و کدنویسی برتری دارد، تواناییهای منحصرا انسانی ارزش بیشتری پیدا میکنند.»
در نهایت، چشمانداز آینده برندگان و بازندگان مشخصی دارد: کارکنان فنی که نقششان به سادگی خودکارسازی میشود با خطر حذف مواجهاند، مگر آنکه خود را با مهارتهای ترکیبی جدید تطبیق دهند.
در سوی دیگر، میلیونها کارمند در خارج از حوزه فناوری این فرصت را دارند که با کسب دانش پایه هوش مصنوعی، حقوق خود را افزایش داده یا موقعیتهای شغلی جدیدی به دست آورند. مزیت رقابتی اکنون در اختیار افراد و سازمانهایی است که بتوانند تواناییهای AI را با قضاوت، خلاقیت و هوش تجاری انسانی ترکیب کنند.
دیدگاهتان را بنویسید