روز سهشنبه بیستوهفتم آبان، بخش قابلتوجهی از اینترنت با سکتهای ناگهانی مواجه شد. بسیاری از وبسایتهای مطرح و پربازدید جهان، از جمله شبکه اجتماعی «ایکس» و ابزار هوش مصنوعی «چتجیپیتی»، به دلیل مشکلاتی که گریبانگیر شرکت بزرگ زیرساختی «کلادفلر» (Cloudflare) شده بود، از دسترس خارج شدند.
هزاران کاربر از حوالی ساعت ۱۱:۳۰ به وقت گرینویچ، گزارشهایی مبنی بر عدم دسترسی به سرویسهای مختلف را در وبسایت Downdetector ثبت کردند. این اختلال تنها محدود به شبکههای اجتماعی نبود و سرویسهایی نظیر «زوم»، «کانوا» و «گریندر» (Grindr) را نیز با کندی یا قطعی مواجه کرد.
اعتراف به اشتباه فنی و رد حمله سایبری
«کلادفلر» در بیانیهای رسمی اعلام کرد که این «قطعی قابلتوجه» پس از آن رخ داد که یک فایل پیکربندی (Configuration File) که برای مدیریت ترافیک تهدیدآمیز طراحی شده بود، طبق انتظار عمل نکرد و باعث «ایجاد کرش» در نرمافزارهای مدیریت ترافیک سرویسهای گستردهتر این شرکت شد.
این شرکت در بیانیه خود نوشت: «ما از مشتریان خود و بهطور کلی از کاربران اینترنت بابت اینکه امروز شما را ناامید کردیم، عذرخواهی میکنیم. با توجه به اهمیت خدمات کلادفلر، هرگونه قطعی غیرقابل قبول است.»
اگرچه مشکل اکنون برطرف شده است، اما این شرکت تأکید کرد: «برای شفافیت بیشتر، هیچ مدرکی مبنی بر اینکه این رویداد نتیجه یک حمله یا فعالیت مخرب بوده باشد، وجود ندارد.»
پاشنه آشیل اینترنت؛ وقتی ۲۰ درصد وب وابسته است
کلادفلر یکی از بزرگترین ارایهدهندگان امنیت اینترنت در جهان است که خدماتی نظیر تشخیص کاربران انسانی از رباتها را ارایه میدهد. گفته میشود حدود ۲۰ درصد از تمام وبسایتهای جهان به شکلی از خدمات این شرکت استفاده میکنند. گستردگی این وابستگی زمانی مشخص شد که حتی خود سایت «داوندتکتور» (که کاربران برای گزارش خرابی به آن مراجعه میکنند) نیز با پیام خطا مواجه شد.
«آلپ توکر» (Alp Toker)، مدیر نتبلاکس که وضعیت اتصال وب را رصد میکند، این قطعی را «اختلالی فاجعهبار در زیرساخت کلادفلر» توصیف کرد. او به بیبیسی گفت: «نکته قابلتأمل این است که در سالهای اخیر چه بخش بزرگی از اینترنت برای جلوگیری از حملات سایبری مجبور شدهاند پشت زیرساختهای کلادفلر پناه بگیرند.»
به گفته توکر، این موضوع در عین حال که امنیت را بالا برده، این شرکت را به «یکی از بزرگترین نقاط شکست واحد (Single Point of Failure) در اینترنت» تبدیل کرده است.
واکنش بازار و تکرار سریال قطعیها
در پی این رویداد، ارزش سهام «کلادفلر» حدود ۳ درصد کاهش یافت. این اختلال در حالی رخ داد که ماه گذشته نیز قطعی در «آمازون وب سرویسز» (AWS) باعث از دسترس خارج شدن بیش از ۱۰۰۰ سایت شد و سرویس «مایکروسافت آژور» (Microsoft Azure) نیز مشکلات مشابهی را تجربه کرد.
«جیک مور» (Jake Moore)، مشاور جهانی امنیت سایبری در ESET، معتقد است: «قطعیهایی که در ماههای اخیر شاهد بودیم، بار دیگر شکنندگی و وابستگی شدید به این شبکهها را برجسته کرده است. شرکتها اغلب مجبورند به غولهایی مثل کلادفلر، مایکروسافت و آمازون تکیه کنند، زیرا گزینههای زیادی پیش روی خود ندارند.»