چگونه عربستان سعودی با خرید «الکترونیک آرتس» به ابرقدرت صنعت گیم تبدیل می‌شود؟

براساس گزارشی از اکونومیست، عربستان سعودی با یک حرکت چند میلیارد دلاری، در حال تبدیل شدن به یک نیروی مسلط در صنعت بازی‌های ویدیویی است؛ صنعتی که اکنون از سینما، استریم و موسیقی نیز بزرگ‌تر شده است. جدیدترین و بزرگ‌ترین گام این کشور در ۲۹ سپتامبر 2025 برداشته شد، زمانی که شرکت «الکترونیک آرتس» (Electronic Arts) اعلام کرد توسط گروهی به رهبری «صندوق سرمایه‌گذاری عمومی عربستان» (Public Investment Fund یا PIF) به مبلغ ۵۵ میلیارد دلار خریداری شده است. این خرید، آخرین حلقه از زنجیره سرمایه‌گذاری‌های عظیمی است که به سرعت عربستان را به یک ابرقدرت در دنیای بازی‌های ویدیویی بدل می‌کند.

شرکای سعودی‌ها در این معامله، شرکت سهام خصوصی «سیلور لیک» (Silver Lake) و شرکت سرمایه‌گذاری «افینیتی پارتنرز» (Affinity Partners) هستند که توسط «جرد کوشنر» (Jared Kushner)، داماد دونالد ترامپ، تاسیس شده است. مالکان جدید EA اکنون کنترل فرانچایزهای محبوبی مانند «The Sims» ،«Madden» و «FC» (که پیش‌تر با نام FIFA شناخته می‌شد) را در دست خواهند داشت؛ گفته می‌شود بازی FC از عناوین مورد علاقه «محمد بن سلمان»، ولیعهد و حاکم دوفاکتوی عربستان است.

جاه‌طلبی ۳۸ میلیارد دلاری عربستان برای تسلط بر بازار گیمینگ

این خرید، نگین تاج مجموعه‌ای از دارایی‌های درخشان سعودی‌ها در صنعت گیم است. صندوق سرمایه‌گذاری عمومی عربستان، یک بودجه ۳۸ میلیارد دلاری را به «گروه بازی‌های ساوی» (Savvy Games Group)، بازوی گیمینگ خود، اختصاص داده تا این کشور را به قطب بازی‌سازی جهان تبدیل کند. ساوی دو سال پیش شرکت آمریکایی «اسکوپلی» (Scopely) را خرید که بازی موبایلی آن «Monopoly Go!» از زمان عرضه در سال ۲۰۲۳ بیش از ۵ میلیارد دلار درآمد داشته است. این گروه همچنین سهام بزرگی در شرکت سوئدی «امبریسر» (Embracer)، مالک عناوینی چون «Tomb Raider»، و شرکت ژاپنی «نینتندو» (Nintendo) دارد. صندوق PIF همچنین یکی از سه سهامدار بزرگ شرکت‌هایی چون «کپکام» (Capcom)، سازنده «Street Fighter»، و «تیک-تو» (TakeTwo)، سازنده «Grand Theft Auto»، است.

«برایان وارد» (Brian Ward)، مدیرعامل کانادایی گروه ساوی، می‌گوید: «ما تازه شروع کرده‌ایم.» او فاش می‌کند که دستور مستقیم شاهزاده محمد بن سلمان، ساختن «شرکتی شبیه دیزنی، اما برای بازی و ورزش‌های الکترونیک» است. این استراتژی در زمانی اجرا می‌شود که بسیاری از منابع مالی دیگر در صنعت گیم خشک شده و سرمایه‌گذاری خطرپذیر در این حوزه نسبت به اوج خود در سال ۲۰۲۱ حدود ۷۵ درصد کاهش یافته است.

از جام جهانی ورزش‌های الکترونیک تا نفوذ فرهنگی

بخشی از این استراتژی، ایجاد یک جامعه جهانی از طرفداران وفادار است. همان‌طور که دیزنی پارک‌های موضوعی دارد، سعودی‌ها فرصت را در برگزاری مسابقات زنده گیمینگ دیده‌اند. گروه ساوی با خرید شرکت‌های بزرگ ورزش‌های الکترونیک (e-sports) مانند ESL و FACEIT، اکنون حدود ۴۰ درصد از بازار جهانی این حوزه را کنترل می‌کند. عربستان دو سال است که میزبان «جام جهانی ورزش‌های الکترونیک» در ریاض است. رویداد امسال بیش از ۷۵۰ میلیون بازدید آنلاین داشت که نیمی از مخاطبان آن از چین بودند.

این سرمایه‌گذاری عظیم، علاوه بر علایق شخصی ولیعهد عربستان، با هدف ایجاد یک صنعت داخلی جدید و تنوع‌بخشی به اقتصاد عربستان برای رهایی از وابستگی به نفت انجام می‌شود. این بخشی از طرح «چشم‌انداز ۲۰۳۰» است که وعده ایجاد ۳۹ هزار شغل در حوزه گیمینگ تا آن سال را داده است. اما هدف دیگری نیز در این میان نهفته است: ارائه تصویری متفاوت از عربستان سعودی به جهان. برایان وارد می‌گوید: «هزاران سال تاریخ در خاورمیانه وجود دارد که هیچ‌کدام در رسانه ما (بازی‌های ویدیویی) روایت نشده است و این یک فرصت بزرگ است.» تاثیر این مالکیت بر محتوای بازی‌ها از هم‌اکنون قابل مشاهده است؛ برای مثال، در نسخه جدید بازی «Assassin’s Creed» که توسط «یوبی‌سافت» (Ubisoft) ساخته می‌شود، ماموریت‌هایی در شهر تاریخی «العلا» عربستان گنجانده شده است.