با تبدیل شدن پرداختهای دیجیتال به داراییهای استراتژیک، هند الگویی برای کشورهایی ارائه میدهد که به دنبال کاهش وابستگی به شبکههای پرداخت غربی هستند.
در حالی که نهادهای نظارتی در سراسر جهان بر هزینههایی که ویزا و مسترکارت از کسبوکارها دریافت میکنند تمرکز کردهاند، هند مسیر دیگری را انتخاب کرده است: ایجاد شبکههای پرداخت رقیب که به طور فزایندهای شبکههای کارت بینالمللی را به حاشیه میبرند.
استراتژی هند بر پایه سیستم Unified Payments Interface یا UPI بنا شده است، سیستمی ۹ ساله که به مصرفکنندگان و کسبوکارها اجازه میدهد بدون نیاز به شبکههای کارت سنتی، از طریق کدهای QR و شماره تلفنها حسابهای بانکی خود را به طور مستقیم متصل کنند.
شبکه UPI اکنون ماهانه بیش از ۱۳ میلیارد تراکنش بلادرنگ را پردازش میکند – که این رقم معادل ۷۱٪ از تمامی تراکنشها در پرجمعیتترین کشور جهان است – و ۳۶٪ از کل هزینههای مصرفکننده در هند را بر اساس تحلیل Bernstein به خود اختصاص داده است.
موفقیت چشمگیر UPI توجهات بسیاری را به خود جلب کرده است. دولت هند از این موفقیت برای بازطراحی بازار کارت اعتباری خود با شبکه کارت بومی RuPay بهره میبرد. RuPay یک مزیت حیاتی دارد: تنها سیستم پرداختی است که مجاز به پردازش تراکنشهای کارت اعتباری از طریق UPI است.
این انحصار، که تنها در سال ۲۰۲۲ به آن داده شد، اثرات تحولآفرینی داشته است: RuPay در هفت ماه اول سال مالی ۲۰۲۵ مبلغ ۶۳۸ میلیارد روپیه (۷.۴۳ میلیارد دلار) را در تراکنشهای کارت اعتباری UPI پردازش کرده است، که تقریباً دو برابر سال گذشته است.
این تراکنشها اکنون ۲۸٪ از کل فروش کارتهای اعتباری در هند را تشکیل میدهند، در حالی که این رقم سال گذشته ۱۰٪ بود. (آمار کارتهای اعتباری RuPay شامل تراکنشهای حضوری در فروشگاهها و برخی تراکنشهای دیگر نمیشود، بنابراین سهم بازار واقعی آن احتمالاً حتی بیشتر است.)
سال گذشته، مقامات به طور جدی تلاش کردند استفاده از کارتهای اعتباری RuPay را ترویج کنند، تلاشی که بسیاری از بانکها ابتدا با آن مخالفت کردند و نگرانیهایی در مورد از دست دادن کارمزدهای بین بانکی مطرح کردند.
این استراتژی شامل تنظیم دقیق هزینهها است. کارتهای اعتباری RuPay در UPI تنها برای تراکنشهایی بیش از ۲,۰۰۰ روپیه (۲۳.۳ دلار) از کسبوکارها کارمزد دریافت میکنند. این ساختار بهویژه برای کسبوکارهای کوچک جذاب است که بهطور سنتی به دلیل هزینههای کارمزدی از کارتهای اعتباری استفاده نمیکردند، چرا که میانگین تراکنش کارت اعتباری UPI در حال حاضر کمتر از ۱,۰۰۰ روپیه است.
علاوه بر این، بانک مرکزی هند سال گذشته بانکها را موظف کرد تا به مصرفکنندگان اجازه دهند هنگام دریافت یا تمدید کارتهای اعتباری، شبکه کارت مورد نظر خود را انتخاب کنند و قراردادهای انحصاری با شبکههای جهانی را ممنوع کرد. در ماه اوت، شرکت ملی پرداختهای هند (NPCI) که بر UPI و RuPay نظارت دارد، به بانکها دستور داد تا اطمینان حاصل کنند که دارندگان کارتهای RuPay همان پاداشهایی را دریافت میکنند که کاربران سایر شبکهها دریافت میکنند.
این تلاشها موفقیتآمیز به نظر میرسد: طبق افشای اخیر یک نماینده مجلس در پارلمان، RuPay در ژوئن ۲۰۲۴ نیمی از کارتهای اعتباری جدید صادر شده در هند را به خود اختصاص داد.
گزارش Bernstein اظهار دارد: «با فرض ادامه انحصار لینک UPI برای کارتهای RuPay، این شبکه احتمالاً به عنوان شبکه غالب کارتهای اعتباری ظاهر خواهد شد.» این گزارش همچنین افزود: «زمانی که پرداختهای مبتنی بر کد QR برای پرداختهای اعتباری نیز غالب شود، حسابهای اعتباری بانکها میتوانند مستقیماً به شبکه UPI متصل شوند و نیاز به کارتها را از بین ببرند.»
در مواجهه با این فشار شدید دولت محلی و تغییر رفتار مصرفکنندگان، غولهای پرداخت مانند ویزا و مسترکارت مجبور شدهاند نحوه فعالیت خود در هند را تغییر دهند. آنها در ماههای اخیر با فینتکها همکاری کردهاند تا پشتیبانی از کارتها را به پایانههای تجاری مجهز به UPI که توسط بیش از ۱۰ میلیون فروشنده در هند استفاده میشوند، گسترش دهند. این در حالی است که همین شبکههای کارت چند سال پیش همکاری با چنین کسبوکارهای کوچکی را مقرونبهصرفه نمیدانستند.
اما این تلاشها ممکن است خیلی دیر باشد. رشد چشمگیر UPI صنعت کارت اعتباری را به طور کلی تحتالشعاع قرار داده است – سهم بازار کارتهای اعتباری در پرداختهای دیجیتال هند از ۴۳٪ در سال ۲۰۱۸ به ۲۱٪ در سال ۲۰۲۴ کاهش یافته است. برای ویزا و مسترکارت، تهدید جدی است و اگر راهی برای تبدیل این موقعیت به یک مزیت پیدا نکنند، این نبرد دشوارتر خواهد شد.
مطالب مرتبط
خلاصه اخبار: این هفته در اکوسیستم استارتاپی چه گذشت؟ (۱۵ تا ۲۰ دی ۱۴۰۳)
گوگل دسترسی کاربران ایرانی به سرویس «گوگل آنالیتیکس» را محدود کرد
پادکست اخبار استارتاپی هفته؛ از افشاگری مدیرعامل تپسیفود تا رونمایی از هویت جدید اسنپمارکت
پربازدیدهای هفته
ریبرندینگ اسنپمارکت؛ آغاز فصل جدیدی در خرید آنلاین
بلوبانک به سامانه پل پیوست
سرویس جدید «فودرو» اسنپفود چگونه کار میکند؟
پادکست زوم