گزارش تجارت الکترونیکی کشور منتشر شد. در این گزارش سعی شده است زیرساخت، عملکرد، جمعیتشناسی و روشهای تجارت الکترونیکی تحلیل شود. در بخش اول این گزارش با عنوان کلیات، به اهداف و ارائه تعاریفی از تجارت الکترونیکی اشاره شده است. بنابر اعلام مرکز توسعه تجارت الکترونیک، در سال ۱۴۰۱، شبکههای اجتماعی اصلیترین مسیر فروش کالا برای فعالین تجارت الکترونیک در کنار وبسایتهای این واحدها بوده است و اینستاگرام و تلگرام محبوبترین شبکههای اجتماعی برای فروش آنلاین واحدهای تجارت الکترونیک هستند.
حجم معاملات بازار تجارت الکترونیکی کشور به ۱۸۸۳ میلیارد تومان رسیده که از این تعداد ۵۵۹ همت بهصورت پرداخت در محل و کارت به کارت بوده و ۱۲۸۴ همت هم پرداخت آنلاین بوده است. ۷۳ درصد این رقم سهم گروههای ارائهدهنده خدمات است و ۲۷ درصد به فروشگاه های اینترنتی کالا مربوط میشود.این آمار درحالی مطرح میشود که تورم سال گذشته ۴۷ درصد بوده و رشد معاملات بیشتر به این خاطر است ضمن اینکه باید خاطرنشان کرد در کنار افزایش اسمی حجم معاملات تجارت الکترونیک، تعداد معاملات آنلاین نیز اما سال گذشته با کاهش ۱۷ درصدی همراه شدهاست. همچنین ناگفته نماند که رشد تجارت الکترونیک در سال ۹۹ به عدد ۱۱۵ درصد رسیده بود و رشد ۴۸ درصدی کنونی (که احتمالاً بهدلیل تورم است) هنوز به رشد دو یا سه سال پیش نرسیده است.
طبق این گزارش، ضریب نفوذ تلفن همراه از ۱۶۷ درصد در سال ۱۴۰۰، به ۱۷۵ درصد در سال ۱۴۰۱ رسیده و ۵ درصد رشد داشته. ضریب نفوذ تلفن همراه هوشمند نیز نسبت به یک سال گذشته رشد ۹ درصدی داشته است. همچنین طبق آمار ارائهشده توسط وزارت ارتباطات، تا پایان سال ۱۴۰۱، ضریب نفوذ اینترنت پهنباند به ۱۳۷ درصد رسیده که این رقم نسبت به سال قبل، حدود ۸ درصد رشد داشته است.
کاربران شبکههای اجتماعی و تجارت الکترونیک
در گزارش مرکز توسعه تجارت الکترونیکی تعداد کاربران فعال شبکههای اجتماعی ایران در سال ۲۰۲۲، ۴۸ میلیون نفر ذکر شده و از رشد ۵۴ درصدی این شاخص براساس گزارش جهانی ۲۰۲۳ خبر میدهد. برایناساس، حدود ۴۵ درصد کاربران شبکههای اجتماعی را بانوان و حدود ۵۵ درصد را نیز آقایان تشکیل دادهاند.
طبق نظرسنجی بهعملآمده از سوی این مرکز، اینستاگرام با ۵۵ درصد بیشترین سهم را در میان شبکههای اجتماعی و پیامرسانها برای استفاده بهعنوان فضای تجاری مکمل داشته است. این سهم در سال گذشته ۸۴ درصد بود.
نکته جالبتوجه، پیشیگرفتن تلگرام از واتساپ در سال ۱۴۰۱ نسبت به سال ۱۴۰۰ است. تلگرام حالا در دنیای تجارت الکترونیکی کشور سهمی ۴۱ درصدی دارد. بهنظر میرسد تلگرام پس از فیلترینگ نیمه دوم ۱۴۰۱ بیشتر از قبل محبوب شده است. پیامرسان بومی روبیکا که در سال گذشته هیچ سهمی از این بازار نداشت نیز حالا سهمی ۱۴ درصدی دارد.
در بخش مربوط به «عملکرد تجارت الکترونیکی در سال ۱۴۰۱» در این گزارش آمده که ارزش اسمی معاملات تجارت الکترونیکی هزار و ۸۳۳ هزار میلیارد تومان است. همانطور که گفته شد، این رقم نسبت به سال ۱۴۰۰ با رشد ۴۸ درصدی مواجه شده است که بخش اعظمی از آن احتمالاً به تورم برمیگردد. براساس این گزارش، ارزش کل معاملات تجارت الکترونیکی در سال ۱۴۰۱ به نسبت کل معاملات شاپرک، حدود ۲۰ درصد بوده است.