بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران با هدف تسهیل مبادلات مالی گردشگران خارجی و اشخاص حقیقی غیرمقیم، به بانک‌های کشور اجازه داد تا نسبت به صدور کارت ریالی اقدام کنند.
این اقدام که بر اساس بند «پ» ماده (۲۹) قانون تامین مالی تولید و زیرساخت‌ها صورت گرفته است، در قالب دستورالعملی جامع به شبکه بانکی ابلاغ شده و جزئیات نحوه صدور و استفاده از این کارت‌ها را تبیین می‌کند.
بر اساس این دستورالعمل، اشخاص حقیقی خارجی که مقیم ایران نیستند، می‌توانند با درخواست خود از طریق شعب بانک‌ها، باجه‌های مستقر در فرودگاه‌ها و سایر درگاه‌های حضوری و غیرحضوری مانند دستگاه‌های خودپرداز و کیوسک‌ها، کارت ریالی دریافت کنند. این امکان برای افراد بالای ۱۸ سال فراهم شده است.
یکی از نکات مهم این دستورالعمل، محدودیت صدور کارت برای هر فرد است. بر این اساس، به هر شخص حقیقی خارجی غیرمقیم تنها یک کارت ریالی تعلق می‌گیرد و در صورت نیاز به دریافت کارت جدید، ابتدا باید کارت قبلی ابطال شود. این سازوکار به منظور مدیریت بهتر و جلوگیری از سوءاستفاده‌های احتمالی در نظر گرفته شده است.
در رابطه با نحوه مدیریت مالی این کارت‌ها، بانک مرکزی تاکید کرده است که بانک‌ها مجاز به افتتاح حساب سپرده ریالی یا ارزی به نام این اشخاص نیستند. در عوض، بانک‌ها باید عملیات حسابداری مربوط به این کارت‌ها را به صورت متمرکز و طبق ضوابط ابلاغی بانک مرکزی انجام دهند. این امر از طریق ثبت تراکنش‌ها در خلاصه دفتر کل و اختصاص یک حساب معین به هر دارنده کارت صورت می‌پذیرد.
شیوه شارژ کارت ریالی برای گردشگران و اشخاص غیرمقیم نیز در این دستورالعمل به دقت مشخص شده است. بر این اساس، تنها راه شارژ این کارت‌ها، خرید اسکناس یا حواله ارزی توسط شخص متقاضی است. این فرآیند می‌تواند از طریق درگاه‌های حضوری یا غیرحضوری بانک صادرکننده کارت انجام شود. به این ترتیب، گردشگران می‌توانند با تبدیل ارز خود به ریال، از این کارت برای پرداخت‌های روزمره در ایران استفاده کنند.
در خصوص سقف تراکنش‌های این کارت‌های ریالی، بانک مرکزی رویکردی مشابه با کارت‌های برداشت اشخاص حقیقی ایرانی اتخاذ کرده است. بر این اساس، گردشگران و اشخاص غیرمقیم می‌توانند برای خرید کالا و خدمات، انتقال وجه کارت به کارت، دریافت وجه نقد از دستگاه‌های خودپرداز و پرداخت قبوض، تا سقف‌های تعیین شده برای کارت‌های ایرانی تراکنش انجام دهند. به عنوان مثال، برداشت وجه نقد از خودپردازها به صورت روزانه تا سقف ۲۰۰ هزار تومان و انتقال وجه از طریق کارت بانکی تا سقف ۲۰۰ میلیون تومان امکان‌پذیر است. همچنین، انتقال وجه کارت به کارت نیز تا سقف ۱۰ میلیون تومان مجاز است.
به منظور ارائه خدمات مطلوب‌تر به دارندگان این کارت‌ها، امکان مشاهده صورتحساب ریالی، مانده حساب و معادل ارزی آن با نرخ روز توافقی در زمان نمایش مانده، از طریق پیامک، همراه بانک یا سایر محصولات مشابه برای صاحب کارت فراهم شده است. البته ارائه این خدمات مستلزم احراز مالکیت سیم کارت شخص حقیقی خارجی غیرمقیم توسط بانک است.
فرآیند تسویه موجودی ریالی باقی‌مانده در کارت ریالی نیز در دستورالعمل بانک مرکزی تشریح شده است. بر این اساس، تسویه این موجودی منوط به فروش ارز از محل منابع ارزی بانک (به استثنای ارز حاصل از صادرات و منابع بانک مرکزی) است. مبنای پرداخت در این فرآیند، توافق بین بانک و شخص دارنده کارت عنوان شده است.
در مورد مهلت اعتبار این کارت‌های ریالی، بانک مرکزی مقرر کرده است که مدت اعتبار آن‌ها نباید از تاریخ اعتبار روادید شخص تجاوز کند. برای اتباع کشورهایی که با ایران توافق لغو روادید دارند، حداکثر مدت اعتبار کارت ریالی سه ماه از زمان ورود شخص به کشور خواهد بود. پس از ابطال کارت به دلیل اتمام اعتبار یا دلایل دیگر، بانک موظف است مانده ریالی استفاده نشده را بر اساس نرخ توافقی به صورت اسکناس به صاحب کارت ارائه کند.
در نهایت، بانک مرکزی اعلام کرده است که پرداخت کارمزد تمامی خدماتی که به اشخاص حقیقی غیرمقیم در رابطه با این کارت‌ها ارائه می‌شود، بر عهده دارنده کارت خواهد بود. این اقدام بانک مرکزی گامی مهم در جهت توسعه صنعت گردشگری و تسهیل تعاملات مالی با اتباع خارجی به شمار می‌رود.
مطالب مرتبط
پربازدیدهای هفته
پادکست زوم
