«میلاد منشی‌پور» بنیانگذار تپسی یکی از مهمانان حاضر در یلداسامیت امسال بود؛ هشتمین گردهمایی سالانه استارتاپ‌ها و شرکت‌های دانش‌بنیان و فن‌آور که روز سه‌شنبه، ۴ دی با حضور فعالان زیست‌بوم کارآفرینی و استارتاپی ایران در تالار وزارت کشور برگزار شد. او در این گردهمایی خلاصه‌ای از مشاهده‌ها، تجربه‌ها و مسیری که با همکارانش در تپسی طی کرده است را مطرح کرد. منشی‌پور نکات مطرح شده در این گردهمایی را نتیجه ۸ سال تجربه کار دانست و گفت: «این نکات برگرفته از یک دوره آموزشی است که بعد از تپسی ارایه دادم.»
رقابت
موضوع اولی که منشی‌پور به آن اشاره کرد رقابت بود. او با بیان اینکه بحث اصلی استارتاپ‌ها این استکه چطور رشد و رقابت کنند، گفت: «یادم است در دوران کرونا یک مقاله منتشر شد با این مضمون؛ شرکت‌هایی در دوره کووید موفق بودند که شبیه شتر عمل می‌کنند. شتر چه کار می‌کند؟ کوهان دارد. به این نکته توجه داشته باشید که در ایران مدل‌هایی که ما از استارتاپ‌ها به صورت جهانی سراغ داریم ممکن است جواب ندهد، زیرا اتفاقات غیر قابل پیش بینی زیاد اتفاق میافتد، ممکن است پول کم بیاورید، سرمایه دچار مشکل شود، رگولاتوری مشکلاتی ایجاد کند یا تحولات اجتماعی صورت بگیرد. کووید شاید تنها موردی باشد که برای همه دنیا اتفاق افتاد ولی ما هر سال چیزی شبیه کووید به داشتیم. پس در این فضای باید حواسمان باشد که مدل شتر عمل کنیم یعنی منابع مالی را درست و به موقع استفاده کنیم و انتظاراتمان هم تنظیم کنیم که سرخورده نشویم.»
استراتژی
میلاد منشی‌پور صحبت درباره استراتژی را این‌طور شروع کرد: «تا جایی که می‌توانید فکر کنید.» او البته به ذکر مثالی هم پرداخت و گفت: «متاسفانه ما خیلی عادت به فکر کردن نداریم. من بارها دیدم که پروژه‌های کلان کشور طرح و بودجه دارد، اما همه بدون فکر انجام می‌شود. بدون فکر کل مسیر اشتباه است و یک مسیر طولانی را اشتباه طی می‌کنید به خاطر فکر غلط اول در حالی که فکر اولیه موجب ذخیره منابع‌تان در آینده خواهد شد.»
خلاقیت
در ایران قوانین رقابتی درستی نداریم؛ هرچند مشکل قانون در همه جای دنیا وجود دارد، اما در ایران شکایت از قوانین رقابتی زیاد است. میلاد منشی‌پور با ذکر این توضیح گفت: «احتمالا قوانین به این سادگی‌ها به کمک شرکت‌های کوچکتر نمی‌آید و در این مسیر چاره‌ای جز خلاق بودن نداریم. اوایل کار تپسی رقیب ما اپ راننده‌ها را رصد می‌کرد و اگر اپ ما نصب بود آن‌ها را منع می‌کرد. به شورای رقابت اعتراض کردیم، اما به هیچ جایی نرسیدیم. بچه‌های فنی ما کارهایی انجام دادند که اپ ما مخفی باشد و رویت نشود. خلا قوانین گاهی می‌تواند موجب نابودی شرکت‌های کوچک بشود و از این رو، چاره‌ای جز خلاقانه پیش رفتن ندارید.»
طراحی ساختار
موضوع بعدی که میلاد منشی‌پور به آن پرداخت، طراحی ساختار درست بود. او این موضوع را با ذکر یک مثال شروع کرد: «تپسی را راه انداخته بودیم که یک سفر به هند رفتیم تا از بزرگترین تاکسی اینترنتی هند که آن زمان سرمایه یک میلیارد دلاری داشت بازدید کنم. سوال کرد که با توجه به جمعیت و منابع و نیروی انسانی زیاد چطور این عملیات سنگین را مدیریت می‌کنید؟ از سوال من تعجب کردند و گفتند که از روز اول ساختار را درست طراحی کرده‌ایم و در واقع ما کاری انجام نمی‌دهیم و ساختار پیش می‌رود. از روز اول سازمانی طراحی کنید که انگار قرار است چند هزار نفری باشد. چرا؟ چون بعد از رشد تغییر ساختار سازمان سخت است.»
او افزود: «قبل از تپسی با ۱۳۰ مدیرعامل شرکت بزرگ دنیا مصاحبه کردیم که در فکرتان چه می‌گذرد؟ استراتژی و ساختار را مطرح کردند. در واقع باید اولویت افراد شماره یک سازمان یعنی مدیر عامل و افراد کلیدی همین موضوع باشد. یکی از یادگیری‌های ما هم در طور کار این بود که گاهی فرهنگ‌هایی در جامعه ما باب می‌شود که دنبال کردن آن‌ها به ضرر شماست. سال ۹۶ و ۹۷ به طور خاص عکس‌هایی منتشر می‌شد که شرکت‌های استارتاپی اتاق بازی و تفریح دارند. خیلی‌ها از روی چشم و هم چشمی سراغ آن رفتند و ما زیر بار نرفتیم. در دوره کرونا از همین جنبه ضرر کردند. ما سعی کردیم فضا مفرح باشد، اما نباید فراموش کرد که بازی، بازی است و کار، کار. شرکت قرار نیست خانواده باشد.»
تکنولوژی و محصول
طراحی و توسعه محصول در شرکت‌های ایرانی گویی فقط بر عهده تیم محصول است. این در حالی است که به اعتقاد میلاد منشی‌پور کل شرکت حول یک محصول ایجاد شده است و همه باید دست به دست هم دهند تا یک محصول ارائه کنند و یک درد از جامعه را دوا کنند یا آن را کاهش دهند.
او تاکید کرد: «اولویت دیگر افراد شماره یک سازمان باید طراحی محصول با تمرکز بر مشتری باشد. روزهای اول تپسی یادم است که همه می‌گفتند تاکسی اینترنتی چیست؟ چطور سوار شویم وقتی راننده را نمی‌شناسیم؟ برای اینکه بفهمیم مردم چه دغدغه‌ای دارند خودم به پاساژ گلستان می‌رفتم و اپ را روی گوشی‌شان نصب می‌کردند و بازتابشان را می‌گرفتم. این عامل کمک کرد که خیلی موارد را متوجه شوم و یاد بگیرم. جالب است در کار جدیدی که در حال انجام است شاید به نظرم می‌رسید تجربه دارم و دیگر نیازی به این تعامل نیست. اما به دلایلی ناچار به تعامل با مشتری‌ها شدم و یک بار دیگر به این نتیجه رسیدم که هرچقدر هم تجربه داشته باشم برای هر کار جدید و تغییر مسیر باید با مخاطب تعامل داشت و فهمید که چطور می‌شود مشکلی را برایش حل کرد و وقتی مشکل حل شود کسب و کار هم به سودآوری می‌رسد.»
هوش مصنوعی
میلاد منشی‌پور گرچه تاکید داشت که هوش مصنوعی قرار نیست جای انسان را بگیرد، اما در ادامه صحبت‌هایش تاکید کرد: از هوش مصنوعی غافل نشوید. هوش مصنوعی قرار است کاری کند که انسان از عهده آن برنمی‌آید و امیدوارم انسان بتواند کارهایی که واقعا مهم است را انجام بدهد. هوش مصنوعی را دریابید، زیرا کارهایی انجام می‌دهد که فرای تصور است. فرصت از دست ندید.»
جذب سرمایه
احتمالا مشکل بسیاری از استارتاپ‌ها در آغاز راه و حتی در میانه آن، جذب سرمایه باشد. میلاد منشی‌پور در این باره هم به ذکر نکته‌ای پرداخت و گفت: «سرمایه‌گذاران سنتی را دست کم نگیرید. خیلی از اوقات از دوستان جوان‌تر می‌شنیدم که این سرمایه‌گذاران سنتی هستند و متوجه نیستند. اما مطمئن باشید کسی که صاحب سرمایه است حتی اگر از طریق رانت یا تورم پولدار شده باشد خوب می‌داند پول خود را کجا سرمایه‌گذاری کند و چطور از پول خود بازخورد بگیرد. سرمایه‌گذار سنتی بسیار هوشمند است.»
او افزود: «پول در کشور کمیاب است. پس درباره میزان سرمایه‌ای که لازم دارید و ارزش‌گذاری واقع‌بین باشید. امید به آینده در کشور ما کم است و از این رو میزان ریسک‌پذیری کم. سرمایه‌گذاران دوست دارند پول خود را در ریسک کمتر هزینه کنند. پس واقع‌بین باشیم. اما از روی استیصال با کسی شریک نشوید. شراکت بسیار سخت است و از شراکت خارج شدن سخت‌تر از حتی ازدواج است.»
تعامل با رگولاتور
میلاد منشی‌پور برای توضیح درباره موضوع تعامل با رگولاتوری هم به ذکر یک مثال پرداخت و گفت: «فرق فوتبال و فوتبال آمریکایی در این است که در فوتبال صدمه زدن جریمه دارد و در فوتبال آمریکایی اساسا برای صدمه زدن آمده‌اند. تعامل با رگولاتور فوتبال آمریکایی است. باید انتظار داشته باشید رگولاتور قرار است شما را بزند. حداقل اگر با این نگاه برخورد کنید اعصابتان آرام‌تر است.»
او البته تاکید کرد: «برای کار درست فارغ از نتیجه بجنگید، همه حرف رگولاتور را غلط ندانید، از تعدد تصمیم‌گیران برای رسیدن به نتیجه درست استفاده کنید.»
میلاد منشی‌پور اما در پایان به نکته مهمی اشاره کرد و آن، سخت بودن فعالیت استارتاپی در ایران بود. او گفت: «در همه این سال‌ها با گوشت و پوست و خون تجربه کردم که کار کردن و کار راه انداختن و کار بزرگ کردن در ایران سخت و جانکاه است. اما با همه این‌ها ایران کشور ماست و با وجود سختی وقتی کاری می‌کنید که تاثیر می‌گذارد انگار یک جان به جان‌هایتان اضافه می‌شود و جانبخش می‌شوید.»
