«رمزارز»، «بیتکوین»، «استخراج» و «NFT» از آن دست کلماتی هستند که این روزها بسیار گفته و شنیده میشوند. روزگاری نهچنداندور، این «اینترنت»، «پیامرسان» و «شبکههای اجتماعی» بودند که رفتهرفته از زبان اهالی فن، راه خود را به دایره واژگان روزمره مردم باز کردند و نقل محافل شدند. حالا اما نوبت به کلیدواژههای دنیای پررمز و راز بلاکچین و ارزهای دیجیتال رسیده تا در تیترها و سرخط خبرها جا خوش کنند.
موج جدید ثروتمندان هم دیگر محدود به فعالان بازار بورس و طلا و صاحبان املاک و مستغلات نیستند، بلکه سرمایهگذاران نوخاستهای نیز هستند که با دادوستد رمزارزها یا ساخت و فروش NFT ها توانستهاند یکشبه ره صد ساله بروند و ثروت هنگفتی به هم بزنند.
برای نمونه، چندی پیش، فروش یک کلکسیون NFT به مبلغ حیرتآور ۶۹ میلیون دلار، بهشدت خبرساز شد و به در گرفتن موجی از بحثوجدلها در شبکههای اجتماعی انجامید.
همین اتفاق بهانهای شد تا بسیاری از هنرمندان، آستینها را بالا بزنند و به سودای کسب درآمد بیشتر شروع به یادگیری مفاهیم دنیای ارزهای دیجیتال کنند. امروز سوم آبان روز جهانی هنرمند، در حالی گرامی داشته میشود که دنیای هنر در سالهای گذشته با مفاهیم جدیدی مثل انافتی روبهرو شده است. اگر میخواهید بدانید که NFT چیست و چگونه میتوان با ساخت و فروش آن درآمدزایی کرد، این مقاله را از دست ندهید.
پدیده NFT چیست؟
«توکن غیرمثلی»، «توکن بیتا» و «توکن غیرقابلتعویض»، همگی معادلهایی هستند که اهالی فارسیزبان حوزه رمزارزها برای NFT به کار میبرند. اما NFT سرواژه عبارت Non-Fungible Token است که ترجمه تحتاللفظیاش میشود همان «توکن غیرمثلی». ممکن است بپرسید که مگر «توکن مثلی» هم داریم که به NFT میگویند توکن غیرمثلی؟ برای پاسخ به این پرسش، ابتدا بهتر است با مفهوم دارایی مثلی آشنا شویم.
دارایی مثلی یا تعویضپذیر، گونهای از دارایی است که منحصربهفرد و یکتا نیست و با همانند خود قابل تعویض است. مثل یک قطعه اسکناس هزار ریالی یا یک قطعه سکه بهار آزادی. هزاران و میلیونها نسخه از یک اسکناس هزار ریالی وجود دارد که هیچیک در ارزش، تفاوتی با دیگری ندارد و هر یک را میتوان با آن یکی تعویض کرد.
به همین دلیل، این دست از داراییها را میتوان در دسته داراییهای «مثلی» یا «تعویضپذیر» جای داد. چون هر یک در ارزش و کاربرد، مثل هم هستند.
اما دارایی غیرمثلی، قابل تعویض با هیچ دارایی دیگری نیست و بیهمتا و منحصربهفرد است. برای مثال، یک تابلو فرش نفیس با یک مجسمه تاریخی همسنگ و همارزش نیست و هر یک را باید با سنگ محک جداگانهای ارزشگذاری کرد.
حال توکن NFT یا غیرمثلی، مابهازای دیجیتالی یک دارایی غیرمثلی است. همچنان که نمیتوان یک دارایی غیرمثلی را کپی کرد، توکن غیرمثلی مرتبط با آن هم قابل تکثیر یا تعویض نیست. با این تعریف، هر اثر هنری یکتا را میتوان به یک توکن NFT تبدیل کرد. در اینجا توکن NFT نقش گواهی یا سند دیجیتالی مالکیت آن اثر هنری را ایفا میکند.
اینجا ممکن است بپرسید که خوب تفاوت NFT با یک سند دیجیتالی عادی چیست؟ پاسخ این است که تفاوت این دو به فناوری بلاکچین باز میگردد. تمام دادههای یک توکن NFT در بستری به نام بلاکچین، ثبت و ضبط میشود که پاکنشدنی، خدشهناپذیر و غیرقابلدستکاری است.
در واقع، بلاکچین است که به NFT اهمیت و اعتبار بخشیده؛ زیرا هر فرد یا نهادی میتواند برای یک اثر هنری، سند دیجیتالی صادر کند، اما آیا قادر است تضمین کند که این سند در طول زمان از بین نمیرود و دستکاری نمیشود؟
بلاکچین، پایگاه داده غیرمتمرکز، توزیعشده و امنی است که بر پایه اصول دانش ریاضی و رمزنگاری بنا شده و میتوان با خاطری آسوده، دادههای حیاتی را در آن برای همیشه ذخیره کرد.
چه چیزهایی را میتوان به NFT تبدیل کرد؟
از نظر فنی، هر چیز یکتا و بیمانندی را میتوان به یک توکن غیرمثلی تبدیل کرد. خواه یک تصویر باشد، خواه یک تابلوی نقاشی، شعر و ترانه و حتی توییت یا پست اینستاگرامی.
گرچه کمتر پیش آمده که کسی از آثار هنری ملموس مثل تابلوی نقاشی، یک توکن NFT بسازد، اما در گوشهوکنار دیده شده که صاحبان آثار هنری، بستهای را حاوی کیفپول توکن NFT اثر به آن ضمیمه کرده و در اختیار خریداران گذاشتهاند.
بااینحال، سردمداران جریان اصلی حوزه NFT، «دیجیتالآرتیستها» یا «هنرمندان حوزه دیجیتال» هستند که آثار خود را با ابزار و قالب دیجیتالی خلق و در محیط آنلاین منتشر میکنند.
ارزش یک NFT از کجا میآید؟
برای بسیاری هنوز مایه شگفتی است که چگونه یک تصویر دیجیتالی با فرمت JPEG توانسته به بهای میلیونها دلار به فروش برسد. اما پاسخ این ارزشگذاریهای بهظاهر عجیب و غریب در یک عبارت نهفته است: «علاقه و میل خریدار».
همچنان که بسیاری برای خرید تابلوی نقاشی سهراب سپهری حاضرند میلیاردها تومان هزینه کنند، برخی هم با جان و دل حاضرند یک اثر هنری دیجیتال را به قیمت چند میلیون دلار بخرند. بنابراین میبینیم که اتفاق چندان نامعمولی در دنیای NFT ها رخ نداده و فقط قالب عرضه، نمایش و دادوستد آثار هنری تغییر کرده و به بستر دیجیتال منتقل شده است.
ساخت و فروش NFT چگونه است؟
اگر دستی بر آتش هنر دارید، میتوانید قدم به دنیای NFT بگذارید و بخت خود را برای بهرهمندی از جریان درآمدی هنگفت این حوزه نوپا بیازمایید.
از آثار هنری تصویری گرفته تا قطعات موسیقی و حتی میمهای اینترنتی خلاقانه خود را میتوانید به NFT تبدیل کنید و در بازارگاههای ویژه دادوستد این توکنها به فروش برسانید.
پس از آنکه اثر خود را برای ساخت NFT انتخاب کردید، باید به سراغ بازارگاههای ویژه NFT بروید. این بازارگاهها، هم ابزارهای پیشرفتهای را برای ساخت توکنهای غیرمثلی در اختیار شما میگذارند، هم نمایشگاهی برای عرضه و تبلیغ آثارتان فراهم میکنند.
«اوپن سی» (OpenSea)، «سوپر ریر» (SuperRare) و «ریریبل» (Rarible) از پرآوازهترین بازارگاههای ساخت، نمایش و دادوستد NFT هستند. پس از ایجاد حساب کاربری در این بازارگاهها بهسادگی میتوانید آثار هنری خود را در آن بارگذاری کنید و با چند کلیک، توکن NFT خودتان را بسازید.
چگونه میتوان برای یک توکن NFT مشتری دستوپا کرد؟
پس از ساخت و ثبت NFT خود در یک بازارگاه تخصصی، باید به دنبال یک مشتری دستبهجیب بگردید. فراموش نکنید که NFT درست همانند یک اثر هنری، وقتی با اقبال مردم مواجه میشود که دارای ویژگیهای بیهمتا و منحصربهفردی باشد که در اثر دیگری یافت نمیشود.
فارغ از این، اسم و رسم، جایگاه و سبک کاری شما بهعنوان یک هنرمند، میتوانند نقش بسزایی در ارزشگذاری توکن NFT شما ایفا کنند. از دیگر عوامل تاثیرگذار در موفقیت یک اثر هنری و توکن NFT متعلق به آن، توجه به روندهای حاکم بر حوزههای فردی و اجتماعی است. اثری که با روندهای جاری، هماهنگ باشد، از بخت بیشتری برای جلب مخاطب برخوردار خواهد بود.
در کنار تمامی اینها نباید از نظر دور داشت که دستوپا کردن مشتری برای یک توکن NFT همانند هر کاری تجاری دیگری، مستلزم صرف هزینه و زمان برای تبلیغات و بازاریابی است. بنابراین میتوانید از انواع و اقسام روشهای بازاریابی از تبلیغ شفاهی گرفته تا تبلیغ در شبکههای اجتماعی، پیامرسانها و تولید محتوا برای جذب مشتری استفاده کنید.
نوبیتکس بزرگترین پلتفرم تبادل رمزارز کشور است که فهرستی پروپیمان از ارزهای دیجیتال را برای خرید و فروش در اختیار کاربران خود گذاشته. در نوبیتکس میتوانید با خرید ارزهای دیجیتالی همچون اکسی (AXS)، مانا (MANA) و سندباکس (SAND) قدم به دنیای بازیهای مبتنی بر NFT بگذارید و با خلق جهانها و موجودات مجازی خلاقانه خود و فروش آنها در قالب توکنهای غیرمثلی، درآمد کسب کنید.
ناگفته نماند بسیاری از بازارگاههای NFT بر پایه بلاکچینهایی همچون اتریوم کار میکنند. بنابراین برای ساخت توکنهای غیرمثلی خود و فروش آنها نیاز به خرید اتریوم (ETH) دارید تا بتوانید کارمزدهای ساخت و عرضه NFT را بپردازید.