وی‌پی‌ان‌های محبوب در حلقه شرکت‌های چینی مرتبط با نهادهای نظامی

این نتیجه پژوهشی است که توسط سازمان غیرانتفاعی Tech Transparency Project (TTP) منتشر شده و در آن، ۱۰۰ اپ برتر VPN موبایلی در فروشگاه اپ‌استور اپل (بر اساس آمار شرکت AppMagic) مورد بررسی قرار گرفته است.

کاربران از این ابزارها برای پنهان‌ کردن موقعیت واقعی، دور زدن سانسور محلی، دسترسی به محتواهایی که در منطقه آن‌ها مسدود است یا حفاظت از حریم خصوصی استفاده می‌کنند. اما نکته مهم اینجاست که کاربر باید به شرکتی که این رایانه‌های میانی را مدیریت می‌کند اعتماد داشته باشد؛ چرا که تمامی ترافیک کاربر از این مسیر عبور می‌کند.

سهم بالای شرکت‌های چینی در VPNهای محبوب

TTP هشدار داده است که درصد قابل‌توجهی از VPNهای برتر موبایل در اپ‌استور، توسط شرکت‌های چینی اداره می‌شوند. از جمله این شرکت‌ها می‌توان به Qihoo 360 اشاره کرد که وزارت دفاع آمریکا آن را به‌عنوان «شرکت نظامی چین» طبقه‌بندی کرده است.

چندین VPN موبایلی با پیوند نظامی چین

طبق گزارش TTP، شرکت Qihoo یک شرکت توسعه‌دهنده اپلیکیشن به نام Guangzhou Quanyong را خریداری کرده است. این شرکت برای کمپانی Innovative Connecting Pte. Ltd (ثبت‌شده در سنگاپور و تحت مالکیت شرکتی دیگر به نام Lemon Seed در جزایر کایمن) اپلیکیشن‌هایی ساخته است.
Innovative Connecting اپلیکیشنی به نام Turbo VPN را توسعه داده که در آمریکا برای مخاطبان اسپانیایی‌زبان معرفی شد تا محدودیت‌های احتمالی شبکه اجتماعی تیک‌تاک را دور بزنند. همین شرکت چندین VPN دیگر هم در فهرست ۱۰۰ اپ برتر دارد که از جمله آن‌ها می‌توان به VPN Proxy Master و Thunder VPN اشاره کرد. آن‌ها همچنین سازنده اپ‌های دیگری مانند Snap VPN و Signal Secure VPN هستند که البته در فهرست برترین‌ها نبودند.

بر اساس گزارش سالانه ۲۰۱۹، شرکت چینی ۳۶۰ Security Technology (شناخته‌شده با نام Qihoo 360) مالکیت Lemon Seed را در اختیار گرفته است.
Qihoo 360 نه‌تنها در آمریکا به‌عنوان شرکت نظامی چین شناخته می‌شود، بلکه در ژوئن ۲۰۲۵ در فهرست «Entity List» وزارت بازرگانی ایالات متحده هم قرار گرفت. این فهرست شامل شرکت‌هایی است که از نگاه دولت آمریکا، تهدیدی برای امنیت ملی این کشور محسوب می‌شوند. آمریکا طی بیانیه‌ای اعلام کرد اطمینان دارد این شرکت‌ها در فعالیت‌هایی برای مصارف نظامی در چین مشارکت دارند.
سه ماه پس از آن، Qihoo 360 مجموعه‌ای از دارایی‌های خود را تحت عنوان «Project L» فروخت. بنا بر تحقیقات TTP، توصیف این معامله نشان می‌دهد لیمون سید نیز بخشی از این دارایی‌ها بوده است.
با این حال، مستندات مارس ۲۰۲۵ حاکی از آن است که دو شرکت پس از فروش نیز همچنان به نوعی در ارتباط‌اند. در این اسناد، «چن نینگ‌یی» (Chen Ningyi) به‌عنوان تنها مدیر این مجموعه معرفی شده؛ کسی که در ثبت یک پتنت Qihoo 360 در سال ۲۰۱۷ حضور دارد و به‌نظر می‌رسد مدیرعامل اپ امنیت موبایل این شرکت یعنی ۳۶۰ Mobile Guard باشد.

شرکت‌های کاغذی و مالکیت‌های واسطه

براساس گزارش TTP، اپ‌های توسعه‌داده‌شده توسط Innovative Connecting تنها موارد دارای پیوند احتمالی با چین نیستند. تحقیقات همچنین نشان می‌دهد که برخی از این VPNها به شرکت‌هایی در هنگ‌کنگ تعلق دارند؛ شهری که پس از تصویب «ماده ۲۳» (یک سال پیش) بیش‌ازپیش تحت کنترل دولت مرکزی چین قرار گرفته است.
چندین اپ VPN دیگر با نام‌هایی مثل X-VPN ،VPNIFY ،VPN Bucks ،LinkWorldVPN ،VPN Proxy OvpnSpider و Best VPN Proxy AppVPN نیز در هنگ‌کنگ ثبت شده‌اند اما مالکیت آن‌ها به شرکت‌ها یا افرادی در چین بازمی‌گردد.
همچنین نمونه‌هایی وجود دارد که در نقاط دیگر دنیا ثبت شده‌اند اما به‌نظر می‌رسد در اصل محصول شرکت‌های چینی هستند که از طریق شرکت‌های واسطه فعالیت می‌کنند. برای مثال، اپ WireVPN – Fast VPN & Proxy در بریتانیا ثبت شده اما در اصل یک تبعه چینی به‌طور کامل آن را کنترل می‌کند. این اپ، سیاست حریم خصوصی یکسانی با اپ دیگری به نام Wirevpn – Secure & Fast VPN دارد که در بلیز ثبت شده است. هر دوی این محصولات، از عباراتی در مقررات حریم خصوصی استفاده می‌کنند که عیناً از دستورالعمل‌های حریم خصوصی چین کپی شده است.

منبع گزارش