چالش اینترنت در ایران؛ بحران در بحران، از فیلترینگ تا مهاجرت کسب‌وکارها

اینترنت در ایران، به ویژه در دوران اخیر که با «جنگ ۱۲ روزه» همراه بود، با چالش‌های بی‌سابقه‌ای روبرو شد. در نشستی با عنوان “اینترنت و آینده ایران”، فعالان و مسوولان حوزه اقتصاد دیجیتال به بررسی ابعاد مختلف این بحران پرداختند؛ از فیلترینگ و قطع مکرر اینترنت تا حملات سایبری و مهاجرت نیروی انسانی.

فیلترینگ، راه حل همیشگی بحران؟

حامد بیدی، مدیرعامل پلتفرم کارزار، با انتقاد شدید از رویکرد حاکمیت نسبت به اینترنت، آن را “کودکانه” توصیف کرد. به باور او، قطع و اختلال اینترنت که از بهانه کنکور آغاز شد و در دوران جنگ به اوج رسید، نشان می‌دهد که اینترنت صرفا ابزاری برای “بازی و سرگرمی” تلقی می‌شود. بیدی تاکید کرد که این رویکرد، نه تنها فیلترینگ شبکه‌های اجتماعی را شامل می‌شود، بلکه سایت‌های خبری بین‌المللی، پروتکل‌ها و پورت‌های مختلف را نیز هدف قرار داده است. وی همچنین به اختلالات عمدی در پهنای باند پلتفرم‌های فیلتر نشده اشاره کرد و اینترنت طبقاتی یا “اینترنت اضطراری برای کسب‌وکارها” را نیز مورد انتقاد قرار داد و خواهان دسترسی آزاد برای عموم مردم شد.

اقتصاد دیجیتال: حمایت نمی‌خواهیم، مانع‌تراشی نکنید!

رضا الفت‌نسب، رییس اتحادیه کسب‌وکارهای مجازی، از موانع سفت و سخت پیش روی اقتصاد دیجیتال گلایه کرد. او با بیان اینکه هرچه جلوتر می‌رویم، ناامیدی بیشتری در این بخش دیده می‌شود، تاکید کرد که اقتصاد دیجیتال به شفافیت، گفتگو و آزادی نیاز دارد و نه به برنامه‌ریزی‌های سنتی. الفت‌نسب اشاره کرد که در دوران جنگ، پلتفرم‌های آنلاین فروش طلا بدون هیچ دلیلی با محدودیت مواجه شدند و هیچ کس پاسخ‌گو نیست. او صراحتا از حاکمیت درخواست کرد که به جای حمایت خاص، از سنگ‌اندازی و مانع‌تراشی برای کسب‌وکارهایی که هزاران شغل ایجاد کرده‌اند، دست بردارد و به جای نگاه سلیقه‌ای، به اجرای قانون بپردازد. وی در پاسخ به بحث اینترنت طبقاتی نیز گفت که وقتی کسب‌وکارها در حال فروپاشی هستند، چاره‌ای جز درخواست برای اتصال اینترنت برای بقای خود ندارند.

حملات سایبری و زیرساخت آسیب‌پذیر

در این رویداد، بهزاد اکبری، معاون وزیر ارتباطات و رییس شرکت ارتباطات زیرساخت، اعلام کرد که زیرساخت کشور همواره تحت حملات سایبری قرار دارد، اما این حملات در دوران جنگ به شدت افزایش یافته و همچنان ادامه دارد. او به حملات DDoS با حجم ۴۰۰ گیگابیت بر ثانیه اشاره کرد که ترافیک اینترنت کشور را تحت تاثیر قرار داده است. اکبری افزود که ایران “آلوده‌ترین اینترنت دنیا” را دارد و تنها در ۲۴ ساعت گذشته ۵۷۰۰ حمله از خارج به داخل ثبت شده است. او همچنین اذعان کرد که قطع و محدودیت‌های اخیر اینترنت ناشی از حملات سایبری نبوده، بلکه به دلیل استفاده از تجهیزات دست دوم در زیرساخت کشور بوده که شبکه را آسیب‌پذیر کرده است.

پاسخ‌گویی به چالش‌ها و نیاز به بازتعریف ساختار تصمیم‌گیری

امیر سیاح، سرپرست معاونت تنظیم مقررات مرکز ملی فضای مجازی، انتقادات فعالان را به جا دانست اما آن‌ها را ناکافی خواند. وی در اظهارنظری بحث‌برانگیز گفت که برخی کسب‌وکارها خودشان خواهان اینترنت طبقاتی هستند، زیرا با مشکلات شدیدی مواجه‌اند. سیاح تاکید کرد که باید ساختار گفت‌وگو بین دولت و بخش خصوصی بهبود یابد و مرکز ملی فضای مجازی تلاش‌هایی برای حل مشکلات رمزارز، پرداخت‌یارها و سلامت دیجیتال انجام داده است.

در ادامه، بهزاد اکبری با تاکید بر اینکه قطع اینترنت “بدترین و وحشتناک‌ترین” تصمیم است، خواستار بازتعریف ساختار تصمیم‌گیری در این زمینه شد. وی تصریح کرد که وزارت ارتباطات نقشی در تصمیم‌گیری برای قطع اینترنت ندارد و نهادهای تصمیم‌گیر باید پاسخ‌گو باشند، زیرا اینترنت با زیرساخت‌های حیاتی کشور در هم ‌تنیده است. اکبری افزود که وزیر ارتباطات از طریق رییس جمهوری پیگیر تغییر مرجع تصمیم‌گیری در مورد قطع اینترنت است، چرا که برخی تصمیم‌ها در این زمینه حتی به سطح تهدید امنیت ملی نیز رسیده‌اند.

کتایون سپهری، مدیرعامل شتاب‌دهنده منش نیز به آسیب‌های جدی کسب‌وکارهای خرد و روستاییان از قطع اینترنت اشاره کرد. او مهاجرت نیروی انسانی را نگران‌کننده خواند و تاکید کرد که به جای قطع اینترنت به بهانه امنیت، باید فرهنگ‌سازی و آموزش را در دستور کار قرار داد، زیرا هزینه قطع اینترنت به مراتب بیشتر از خسارت احتمالی ارسال عکس و فیلم از مناطق بحرانی است.

مطالب مرتبط

دیدگاهتان را بنویسید