تحریریه 
واتساپ، پیامرسان محبوب شرکت «متا» که میلیونها هندی به صورت روزانه به آن وابستهاند، در بزرگترین بازار خود با لحظهای سرنوشتساز مواجه شده است. دستورالعملهای اخیر دولت هند تهدیدی جدی برای نحوه عملکرد این پلتفرم برای کاربران عادی و کسبوکارهای تجاری محسوب میشود.
این دستورالعملها که اواخر ماه گذشته صادر و اوایل این ماه علنی شد، از سرویسهای ارتباطی اپلیکیشنمحور میخواهد که حسابهای کاربری را به طور مداوم به یک سیمکارت فعال متصل نگه دارند و کنترلهای سختگیرانهتری بر عملکرد اپلیکیشنها در دستگاههای مختلف اعمال کنند.
مبارزه با کلاهبرداری یا مانعتراشی؟
دهلی نو اعلام کرده که این اقدامات با هدف مهار کلاهبرداریهای سایبری فزاینده در پرجمعیتترین کشور جهان انجام میشود. طبق اعلام وزارت مخابرات هند، این کشور تنها در سال ۲۰۲۴ متحمل خسارتی بیش از ۲۲۸ میلیارد روپیه (حدود ۲.۵ میلیارد دلار) ناشی از کلاهبرداری سایبری شده است.
با این حال، گروههای مدافع حقوق دیجیتال و کارشناسان سیاستگذاری هشدار دادهاند که این رویکرد ریسک «مقرراتگذاری بیش از حد» را به همراه دارد و میتواند استفاده قانونی از این ابزار را مختل کند؛ بهویژه در کشوری که واتساپ به زیرساختی روزمره برای ارتباطات شخصی و تجارتهای کوچک تبدیل شده است.
قوانین جدید چه میگویند؟
ارایهدهندگان برنامههای ارتباطی از جمله متا، «تلگرام» و «سیگنال» باید ظرف ۹۰ روز از تاریخ صدور حکم (۲۸ نوامبر) از این قوانین تبعیت کنند:
۱. برنامههای پیامرسان باید به سیمکارتی که هنگام ثبتنام استفاده شده، متصل باقی بمانند.
۲. نسخههای وب و دسکتاپ این برنامهها باید کاربران را هر شش ساعت یکبار به صورت اجباری خارج (Log out) کنند و کاربر برای دسترسی مجدد باید از طریق اسکن کد QR دوباره متصل شود.
ضربه سنگین به کسبوکارهای کوچک
اگرچه این قوانین به طور کلی اعمال میشوند، اما تاثیر آن بر واتساپ با بیش از ۵۰۰ میلیون کاربر در هند، بسیار شدیدتر خواهد بود. دادههای موسسه «سنسور تاور» (Sensor Tower) نشان میدهد که ۹۴ درصد از کاربران هندی واتساپ در ماه نوامبر به صورت روزانه از این برنامه استفاده کردهاند.
بسیاری از تجار در هند از اپلیکیشن «واتساپ بیزنس» (WhatsApp Business) استفاده میکنند. آنها معمولا حساب را روی یک گوشی متصل به سیمکارت ثبت میکنند اما پاسخگویی به مشتریان را از طریق نسخه وب یا دسکتاپ روی دستگاهی دیگر انجام میدهند. الزام به اتصال دایمی سیمکارت و خروجهای اجباری مکرر، میتواند جریان کاری سفارشگیری و پشتیبانی این کسبوکارها را فلج کند.
واکنش صنعت: تردید در امکانپذیری فنی
انجمن «برادبند ایندیا فروم» (Broadband India Forum) که متا نیز عضو آن است، اعلام کرده که این اقدامات میتواند منجر به اختلال در سرویسدهی به کاربران عادی شود و سوالات جدی در مورد امکانپذیری فنی این طرح ایجاد کرده است.
به گفته کارشناسان، چالش حقوقی با این دستورالعملها نیز دشوار است، زیرا دولت آنها را تحت چارچوبهای امنیت سایبری مخابراتی طبقهبندی کرده است، نه قوانین سنتی فناوری اطلاعات.
