یک‌شنبه ۲۵ آبان‌ماه نشست خبری سازمان نظام صنفی رایانه‌ای استان تهران با موضوع ششمین دوره انتخابات هیأت مدیره و بازرس این سازمان برگزار شد.
این نشست با حضور محمدباقر اثنی‌عشری رئیس سازمان نصر کشور و رئیس هیات مدیره دوره پنجم سازمان نصر تهران، ناصرعلی سعادت رئیس هیأت نظارت بر انتخابات، علی آذرکار دبیر سازمان نصر استان تهران، محمدجواد صمدی قائم‌مقام مدیر عامل شرکت ققنوس، مهرداد فرنوش همبنیانگذار شرکت همراستا و خبرنگاران رسانه‌های فناوری اطلاعات و ارتباطات به صورت برخط برگزار شد.
محمدباقر اثنی‌عشری با اشاره به برگزار شدن اولین انتخابات اینترنتی نظام صنفی رایانه‌ای در استان البرز، از برگزاری انتخابات اینترنتی سازمان نظام صنفی رایانه‌ای در پانزده استان کشور در هفته‌های پیش رو خبر داد و گفت: «انتخابات اینترنتی تنها مکانیزه شدن انتخابات کاغذی نیست، بلکه تغییر پارادایم و چارچوب است.» او با اعلام اینکه ماموریت سازمان نظام صنفی رایانه‌ای در این است که فناوری و فرآیندهای نو و جدید را به کشور وارد کند، بیان داشت: «انتخابات به صورت آنلاین، یک تصمیم شجاعانه و جسورانه بود که با وجود تمام ریسک‌ها در هیات مدیره سازمان گرفته شد و به انجام رسید؛ و خوشبختانه این فرآیند با حداقل مشکلات ۲۱ آبان‌ماه در استان البرز به عنوان اولین نمونه برگزار شد.»
علی آذرکار دبیر سازمان نصر استان تهران، با اعلام الکترونیکی شدن تمام فرآیندهای برگزاری انتخابات دوره ششم گفت: «انتخابات در دو فاز مستقل طراحی شد. فاز اول ثبت نام نامزدها، تکمیل مدارک و استشهادیه بود که در گذشته به صورت کاغذی انجام می‌شد و در این دوره به صورت کامل از طریق پورتال سازمان انجام شد. فاز دوم هم رأی‌گیری انتخابات است، که شامل فرآیند ثبت‌نام نمایندگان شرکت‌ها برای رأی‌دهی و آماده‌سازی سامانه رأی‌گیری مستقل، است.»
آذرکار همچنین از رشد قابل ملاحظه مشارکت در مرحله ثبت‌نام نامزدها و همچنین ثبت‌نام نمایندگان شرکت‌ها عضو برای شرکت در انتخابات، نسبت به دوره‌های پیشین خبر داد. به گفته او تا لحظه اعلام این خبر، نزدیک به ۴۰۰ شرکت نماینده خود را برای رأی‌دهی در انتخابات ثبت‌نام کرده‌اند که این تعداد در دوره گذشته نزدیک به ۲۶۰ نفر بوده است.
آذرکار در اعلام آمار ثبت شده در دبیرخانه تا این لحظه اضافه کرد: « ۷۲ نامزد در شاخه شرکت‌ها ثبت‌نام اولیه کرده بودند که با انصراف ۱۵ نامزد و تکمیل نشدن مدارک ۱۳ نامزد دیگر، در نهایت ۴۴ نفر در شاخه شرکت‌ها ثبت‌نام قطعی شدند. در شاخه فروشگاه‌ها هم چهار نفر و در شاخه مشاوران دوازده نفر به عنوان نامزد ثبت‌نام اولیه را انجام داده بودند، که ثبت‌نام همگی آنها قطعی و نهایی شده است.»
مهرداد فرنوش همبنیانگذار شرکت همراستا در پاسخ به سوال خبرنگاران درباره تجربه برگزاری انتخابات اینترنتی استان البرز گفت: «آماده‌سازی و برگزاری انتخابات در استان البرز به صورت فشرده و در بازه زمانی کوتاهی انجام شد. این موضوع مشکلاتی را هم حین برگزاری انتخابات به وجود آورد. در بخش فنی مشکلات مربوط به نحوه استفاده از اپلیکیشن رأی‌دهی بود که به صورت تلفنی رفع شد. در بخش اجرایی هم مشکلاتی به علت اینکه رأی دهنده‌ها کاملا با فرآیند رأی‌دهی آشنا نبودند. گزارش این مشکلات آماده شده و با همکاری هیأت اجرایی استان تهران در حال رفع شدن است.»
ناصرعلی سعادت در تکمیل این توضیحات اضافه کرد: « علاوه بر اطلاع‌رسانی فراوان دبیرخانه سازمان برای آشنایی اعضا با فرآیند رأی‌گیری انتخابات، در این دوره برای رأی‌گیری ۹ ساعت زمان پیش‌بینی شده است، تا مشکلاتی که به خاطر آشنا نبودن احتمالی برخی کاربران با فرآیند رأی‌دهی پیش خواهد آمد، در همان لحظه رفع شود.»
اثنی‌عشری در ادامه این توضیحات بیان داشت: «ثبت نام نامزدها از ۳۱ شهریور به صورت اینترنتی شروع شده است. همین فرآیند ساده هم در بعضی استان‌ها مشکلاتی را به همراه داشت. فراموشی رمز ورود اعضا، تصحیح اطلاعات ثبت‌شده، یا ثبت‌نشدن برخی اعضای استان‌ها در سامانه آنلاین و …مسائلی بودند تک به تک حل شده و حتی استان‌هایی که فرآیندهای ثبتی اعضا در آنها کاملا کاغذی بود، امروز همه از پورتال سازمان استفاده می‌کنند. در تکمیل استشهادیه هم همین روند اجرا شد و مشکلات ورود به حساب کاربری برای اعضا رفع شد. این پیشرفت در دسترسی و تماس برای اعضای صنف باقی می‌ماند و در آینده هم برای تعامل و نظرخواهی قابل استفاده خواهد بود.»
او همچنین درباره پیش‌بینی درصد مشارکت اعضا در انتخابات این دوره گفت: «به طور متوسط در دوره های قبل مشارکت اعضا نزدیک به ۳۰ درصد بوده است. در انتخابات استان البرز هم که در هفته گذشته برگزار شد، ۴۸ درصد مشارکت ثبت شده است که با توجه به اولین استان بودن در برگزاری انتخابات آنلاین، همچنین فشردگی و محدودیت زمان انجام کارها و ثبت‌نام رأی‌دهندگان در این استان، رکورد قابل توجهی بوده است. در استان تهران هم پیش‌بینی ما اینست که در این دوره رکورد مشارکت شکسته خواهد شد.»
ناصرعلی سعادت رئیس هیأت نظارت بر انتخابات، در پاسخ به سوال خبرنگاران مبنی بر زمان اعلام نتایج انتخابات گفت: «بر اساس آیین‌نامه و قوانین سازمان، با پایان زمان رأی‌گیری شمارش آرا شروع می‌شود که با توجه به آنلاین بودن این انتخابات زمانی زیادی نیاز ندارد. پس از شمارش آرا طبق آیین‌نامه هیأت نظارت باید صحت این انتخابات را تایید کنند و باز هم چون مسیر کاملا مکانیزه است برای کنترل صحت انتخابات، پیش‌بینی‌هایی شده است که اطلاع‌رسانی خواهد شد.»
به گفته او تخمین هیأت نظارت این است که پس از پایان رأی‌گیری در کمتر از یک ساعت نتایج اعلام می‌شود. طبق آیین‌نامه پس تایید صحت نتایج در هیأت نظارت و در مجمع، نتایج از طریق مجمع اعلام عمومی خواهد شد.
اثنی‌عشری هم در پاسخ به این سوال، اضافه کرد: «طبق آیین‌نامه ۴۸ ساعت فرصت برای اعتراض وجود دارد و ظرف یک هفته هم رسیدگی‌ها انجام خواهد شد. در هفته بعد از انتخابات اولین جلسه هیأت مدیره دوره ششم تشکیل می‌شود و دستور کار این جلسه تعیین رئیس و نایب رئیس و خزانه‌دار سازمان است. از همان روز هم هیأت مدیره ششم کار خود را شروع خواهد کرد.»
سعادت در پاسخ به این سوال که آیا باز هم فرصت معرفی نماینده شرکت‌ها تمدید می‌شود، گفت: «امیدواریم که نیازی به تمدید وجود نداشته باشد. اما برای حفظ حقوق اعضا، هیأت نظارت از تمام ظرفیت‌های قانونی و امکانات سازمان استفاده خواهد کرد تا کسی از حق رأی خود محروم نشود.»
علی آذرکار در پاسخ به این سوال که چرا IP های خارج برای ورود به پورتال سازمان نصر بسته است گفت: «به علت حساسیت اطلاعات پورتال و مسائل امنیتی، هجمه‌ها و حملات بسیاری که اتفاق میفتد، برای اطمینان و محافظت بیشتراز اطلاعات و برگزاری بدون مخاطره انتخابات فعلا دسترسی آی‌پی های خارج بسته شده است. بعد از پایان انتخابات سکو و پلت‌فرم سخت‌افزاری مورد استفاده سازمان تغییر می‌کند و دسترسی آی‌پی ها باز خواهد شد.»
محمدجواد صمدی قائم‌مقام مدیرعامل ققنوس و مهرداد فرنوش در این باره که فناوری بلاک‌چین چطور امنیت را تضمین می‌کند، اینطور توضیح دادند:
صمدی: «اعتماد مهمترین هدیه بلاک چین است. در این فناوری داده‌ها در چند نقطه به صورت غیر متمرکز توزیع می شود و ثبت داده با اجماع بین این نقاط توزیعی اتفاق میفتد. به این ترتیب امکان تغییر در اطلاعات ثبت شده وجود ندارد و فقط می‌توان اطلاعات جدید اضافه کرد. در انتخابات، آرا در قالب‌های رمزگذاری شده در شبکه‌های بلاک‌چین ذخیره می‌شود و هیچ داده‌ای بدون اجماع در تمام این بلاک‌ها نمی‌تواند ثبت شود. نمی‌توان بعد از انتخابات رأی‌ای اضافه کرد، کسی نمی‌تواند بگوید رای من گم شده است و یا رأی من ثبت نشد. چون با ارائه رسید امکان ردیابی و دنبال کردن آن وجود دارد که در چه بلاکی با چه ویژگی‌هایی ذخیره و ثبت شده است. هیچ‌کس نمی‌تواند اثبات کند که چه رأیی داده است به این ترتیب امکان رای فروشی از بین می‌رود. هر رأی پس از ثبت در سامانه، با کدی ذخیره می‌شود که فقط توسط هیات نظارت قابل باز شدن است. در فرآیند بازشماری آرا سر رسید آرا حذف می شود و آرای بدون نام به هیات نظارت می‌رسد.»
صمدی همچنین اضافه کرد: «هیچ یک از ارکان انتخابات نمی‌توانند داده ثبت شده را انکار کنند، کسی نمی‌تواند ادعا کند که رأی او تغییر کرده است، حتی رأیی که ثبت می‌شود در قالب پیامک هم که جزیی از امضای دیجیتال افراد است، ثبت می‌شود که در فرآیند ثبت رأی، کنترل و تطبیق آن انجام می‌شود. در حقیقت تمام راه‌های تخلف و سو استفاده بسته شده، تا رقابت شفاف و بدون شائبه باشد.»
مهرداد فرنوش همبنیانگذار همراستا: «بستر بلاک‌چین بین چند سرور به صورت مشترک توزیع شده است. هیچ یک از حملات معمول به سرورها در این بستر نمی‌تواند اتفاق بیفتد. به فرض محال هم اگر حمله ای صورت بگیرد باید به تمام نودها و گره‌های شبکه حمله شود که می‌توان گفت در عمل غیرممکن است.»
فرنوش اضافه کرد: «در قسمتی که نودها شبکه بلاک چین را تشکیل داده‌اند و تراکنش‌ها و اطلاعات انتخابات رد و بدل می‌شود، هیچ داده‌ای که هویت فرد را مشخص کند وجود ندارد. حتی اگر حمله‌ای اتفاق بیفتد و تمام این نودها درگیر حمله شوند، بازهم حمله‌کننده به داده قابل خوانشی دسترسی پیدا نمی‌کند. همچنین تمامی این داده در دیتاسنترهای مختلف کشور توزیع شده است.»
در پایان اثنی‌عشری و سعادت به این سوال خبرنگاران که صلاحیت نامزدها بر چه اساسی تعیین می‌شود و آیا نظارتی بر شعارها و قول‌های نامزدها وجود دارد یا خیر، پاسخ دادند:
اثنی عشری: «در تمام تشکل‌های صنفی بحث رسیدگی به صلاحیت نامزدها پیش میاید و معمولا کمیته‌هایی تشکیل می‌شود و صلاحیت نامزدها رو بررسی می‌کنند. متاسفانه گاهی این گروه ناظر، سلیقه‌ای عمل می‌کند. اما در نظام صنفی رایانه‌ای به عنوان یکی از پیشروترین تشکل‌های صنفی، این موضوع محدود شده است. هرکس که می‌خواهد نامزد انتخابات شود باید مدارک عمومی عدم اعتیاد و عدم سو پیشینه کیفری موثر را ارائه کند. اما رسیدگی به صلاحیت این نامزدها را خود اعضا و جامعه صنف انجام می‌دهند. به این شکل که اگر پنج درصد اعضا از طریق امضای استشهادیه، صلاحیت عضویت در هیأت مدیره را تایید کردند، نامزدی او پذیرفته می‌شود.»
او همچنین اضافه کرد که: «نامزدها در فضای آزاد رقابت می‌کنند و مسئولیت شعارها بر عهده خودشان است و تنها توصیه هیأت مدیره همواره به همه نامزدها مطالعه دقیق آیین‌نامه بوده است.»
ناصرعلی سعادت هم با تاکید بر اینکه در نظام صنفی رایانه‌ای با بررسی مدارک تنها احراز صلاحیت انجام می شود و نه تایید صلاحیت، بیان داشت: «تنها جایی که هیأت نظارت ورود می‌کند استفاده نامزدها از امکانات فیزیکی و معنوی سازمان است که طبق آیین‌نامه ممنوع شده است. برای نمونه در این دوره در برخی از کمیسیون‌ها از بعضی نامزدها دعوت کرده بودند که مواضع خود را اعلام کنند، که مصداق استفاده از امکانات سازمان بود. بعد از این اتفاق برای استفاده عادلانه از امکانات، کمیسیون‌ها به سمتی هدایت شدند که شرایط اعلام مواضع و تبلیغات برای همه نامزدهای دیگر هم فراهم شود. همچنین در پورتال سازمان امکاناتی برای تبلیغات نامزدها مهیا شده کنند.»
