یونیکورن – اسب تک شاخ – از آن واژههایی است که قدمت آن به سالها پیش باز میگردد، اما سابقه حضور آن در ادبیات استارتاپی دنیا به کمتر از یک دهه گذشته میرسد. پیش از آن که به اصل موضوع برسیم، یونیکورن در مبحث اقتصاد به شرکتهای استارتاپی با مالکیت خصوصی و ارزش بیش از ۱ میلیارد دلار گفته میشود. شاید این رقم در نگاه نخست که با قیمت دلار امروز در کشور رقمی در حدود ۲۶ تریلیون تومان میشود، آنقدر بزرگ به نظر برسد که بگوییم مگر چه تعداد شرکت میتواند وجود داشته باشد که چنین ارزشی دارند؟
با این حال بد نیست بدانید هماکنون بیش از ۷۰۰ شرکت یونیکورن در دنیا وجود دارند که تعداد زیادی از آنها در کشورهای آمریکا و چین هستند. همچنین تعداد بسیار زیادی از این یونیکورنها مدتهاست که به ارزش بسیار فراتر از ۱ میلیارد دلار رسیدهاند و توجه جهانی را به سوی خود جلب کردهاند.
بر مبنای دادههایی که توسط شرکت سرمایهگذاری خطرپذیر سرآوا منتشر شده، هماکنون ۷۲۹ یونیکورن در دنیا با مجموع ارزش ۲۳۶۹ میلیارد دلار وجود دارد. تعداد ۳۷۴ یا به عبارتی ۵۱ درصد این شرکتها از آن آمریکاست؛ ۲۹ درصد چین و مابقی یعنی ۲۰ درصد به بقیه کشورهای دنیا تعلق دارد.
از نظر ارزش نیز ۵۰ درصد ارزش یونیکورنهای جهان متعلق به کشور آمریکا و ۲۶ درصد نیز در اختیار چین با رقم ۶۱۵ میلیارد دلار است. مابقی تمام یونیکورنها در سراسر جهان ۵۵۹ میلیارد دلار ارزشگذاری شدهاند.
با توجه به این ارقام چند ده میلیاردی، در ایران کماکان شرکت استارتاپی نداریم که به ارزش ۱ میلیارد دلار رسیده باشد. البته عوامل مختلفی نظیر نرخ ارز و تورم تاثیر خود را روی این موضوع گذاشتهاند.
ابتدای دولت دوازهم و زمانی که محمدجواد آذری جهرمی به عنوان وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات این دولت انتخاب شد، یکی از وعدههای او داشتن ۵ یونیکورن و ۲۰ هزار کسبوکار کوچک و متوسط بود. با این حال سال گذشته او در برنامهای اعلام کرد که نوسانات نرخ ارز و شرایط اقتصاد باعث شد کشور پنج شرکت یونیکورنی خود در حوزه فضای مجازی با ارزش بیش از ۱ میلیارد دلار را از دست بدهد.
در حال حاضر شرکت Bytedance چین که مالک اپلیکیشنهای پر مخاطبی همچون تیک تاک است، با ارزشترین یونیکورن دنیا شناخته میشود که به تنهایی بیش از ۱۴۰ میلیارد دلار ارزش دارد. حتی در منابعی ارزش آن بیش از این هم عنوان شده است.
شرکت اسپیس اکس که رویای ایلان ماسک در آن سوی کهکشان و رساندن اینترنت ماهوارهای به سراسر جهان توسط «استارلینک» را دنبال میکند، در رتبه سوم با ارزشترین یونیکورنهای جهان به ارزش ۷۴ میلیارد دلار ایستاده است.