شرکت دیجیکالا برای سومین سال پیاپی گزارش سالانه منتشر کرده است. گزارش ۱۴۰۰ دیجیکالا یک تفاوت عمده با گزارش‌های پیشین این شرکت دارد و صفحه‌های ویژه‌ای به انتشار داده‌های کسب‌وکارهای بومی و محلی که بر بستر مارکت پلیس دیجیکالا فروش دارند، اختصاص داده شده است.
گزارش با یادداشتی از سعید محمدی، هم‌بنیانگذار و رییس هیات مدیره دیجیکالا آغاز می‌شود. محمدی در یادداشت خود به این موضوع اشاره کرده است که همکاری دیجیکالا با فروشندگان دیگر و کسب‌وکارهای بومی و محلی، باعث رشد تنوع محصولات این پلتفرم شده و اکنون دیجیکالا به مرجع اول جستجو و خرید کالا در کشور تبدیل شده است.
تصویر زیر که در ابتدای گزارش آمده کلیه کسب‌وکارها و خدمات گروه دیجیکالا را یک جا نمایش می‌دهد. از زیرمجموعه‌های جدید دیجیکالا که کمتر نام آن به گوش خورده، می‌توان به «آپ تایم» اشاره کرد که مدیریت هوشمند ناوگان را انجام می‌دهد.
براساس تصویر زیر دیجیکالا اکنون برای بیش از ۸۷۰۰ نفر در ۸۲۸ گروه شغلی، اشتغالزایی کرده و ۷.۵ میلیون تنوع کالایی بر بستر آن وجود دارد و ۲۴۹ هزار فروشنده در مارکت پلیس با آن همکاری دارند. بازدیدکننده یکتای ماهانه دیجیکالا رقم حدودی ۴۰ میلیون را ثبت کرده است. تعداد مراکز زیرساختی دیجیکالا به عدد ۱۲۶ رسیده که گستره پراکندگی در سراسر ایران را بیان می‌کند. همچنین دیجیکالا ظرفیت پردازش ۹۶۰ هزار کالا در روز را دارد. نکته جالب این است که تنها در یکی از روزهای پاییز سال گذشته که احتمالا مربوط به کمپین‌های یلدای دیجیکالا است، بیش از ۱ میلیون و ۲۰۰ هزار آیتم در یک روز سفارش داده شده است. شاید با مقایسه این دو رقم بتوان به علت طولانی شدن روند تحویل گرفتن کالا در روزهای شلوغ دیجیکالا پی برد. البته پردازش ۱ میلیون کالا در شبانه‌روز واقعا عدد بزرگی است.
دیجی‌کالاجت یکی از محصولات تازه نفس این گروه است که از مرداد ۱۴۰۰ فعالیت خود را آغاز کرد. جت در کمتر از یک سال از شروع کار خود توانسته به ۱۷ هزار سفارش در روز برسد و ۲ میلیون کاربر یکتای ماهانه دارد. مشتریان می‌توانند کالاهای سوپرمارکتی و اقلام دیگر تندمصرف همچون نان، شیرینی، میوه، گل و دارو را از جت تهیه کنند. کالاهای دیجی‌کالاجت از سوپرمارکت‌های نسبتا بزرگ محلی و یا دارک‌استورهای “جت مارت” تامین می‌شود؛ اما در این بخش گزارش اشاره‌ای نشده که چه تعداد سوپرمارکت با این سرویس همکاری دارند. دیجی‌کالاجت اکنون ظاهرا در ۶ شهر فعال است، اما گزارش ۱۴۰۰ اسنپ که به‌تازگی منتشر شد، بیان می‌کند سرویس سوپرمارکت اسنپ در ۸۶ شهر ایران فعال است. کیوکامرس یا تجارت سریع یکی از حوزه‌های جذاب ایکامرس است که هر روز رقابتی‌تر می‌شود. چندی پیش خبرهایی مبنی بر تمایل دیجیکالا به حضور پررنگ‌تر در این حوزه همچون غذا منتشر شد، اما در این گزارش اطلاعات تازه‌تری در این زمینه به چشم نمی‌خورد. باید منتظر بود و دید دیجیکالا برای رقابت با اسنپ در این بخش چه اقدام‌ها و سرمایه‌گذاری‌هایی انجام خواهد داد.
یکی از بخش‌های قابل توجه گزارش در مورد آمار دیجی‌پی، بازوی پرداخت گروه دیجی‌کالاست. در سال ۱۴۰۰ مبلغ ۱۰۰۰ میلیارد تومان اعتبار از طریق این پلتفرم به کاربران اختصاص داده شده و رقم خیره‌کننده ۲۸ هزار میلیارد تومان تراکنش از طریق درگاه‌های پرداخت دیجی‌پی انجام شده است.
دیجی‌نکست یکی دیگر از زیرمجموعه‌های دیجی‌کالاست که بر روی تیم‌ها و استارتاپ‌های زنجیره ایکامرس سرمایه‌گذاری می‌کند. این مرکز نوآوری تاکنون توانسته روی ۴۹ استارتاپ سرمایه‌گذاری کند و ۲۵ استارتاپ در آن فعال هستند. گزارش دمودی این مرکز را اینجا بخوانید.
«بومی محلی» از بخش‌های جدید دیجی‌کالاست که به معرفی و فروش محصولات بومی و روستایی کمک می‌کند. بیش از ۳۴۰۰ فروشنده بومی و محلی با دیجیکالا همکاری می‌کنند و بیش از ۳۰ هزار تنوع محصول در این بخش وجود دارد. کالاهای بومی با یک لوگوی خاص در میان کالاهای دیجیکالا مشخص شده‌اند.
مطابق تصویر زیر «آپ تایم»، «گنجه» و «دیجی‌فای» سه محصول جدید دیجیکالا هستند که عمده سرویس‌دهی آنها به دیجی‌کالاست، اما ظاهرا امکان ارایه خدمت به مشتریان بیرونی را نیز دارند. آپ تایم مدیریت هوشمند ناوگان را انجام می‌دهد، گنجه کمدهای هوشمند دیجی‌کالاست که در نقاط مختلف شهر نصب شده و مشتریان می‌توانند در زمان دلخواه‌شان بسته خرید خود از دیجیکالا را از این کمدها بردارند و دیجی‌فای فروشگاه‌ساز آنلاین است که به کسب‌وکارهای کوچک مستقل خدمات ایکامرس ارایه می‌کند.
در صفحه دیگری از گزارش سه محصول دیجی‌کلاد، پیندو و مگنت معرفی شده‌اند. دیجی‌کلاد راهکار ابری گروه است که به ۱۰ شرکت دیجیکالا سرویس می‌دهد و امکان سرویس‌دهی به مشتریان بیرونی را نیز دارد. پیندو پلتفرم نیازمندی‌های آنلاین است که مدت زمان بیشتری از تاسیس آن می‌گذرد. در واقع می‌توان پیندو را رقیب دیوار به شمار آورد، البته آماری از این سرویس در گزارش به چشم نمی‌خورد تا بتوان تخمینی از رشد آن به دست آورد. مگنت را می‌توان تازه‌ترین محصول دیجیکالا به حساب آورد که فروردین امسال رونمایی شد. مگنت محیطی را در اختیار کاربران دیجیکالا قرار می‌دهد تا نظرها و بررسی‌های خود از محصولات را به آسانی منتشر کنند. در شرق آسیا و کشورهایی همچون چین، چنین پلتفرم‌هایی توانسته‌اند به رشد چشمگیری دست پیدا کنند و باعث جذب مخاطب و فروش چشم‌گیر محصولات بر بستر شبکه‌های اجتماعی شده‌اند.
یکی از بخش‌های مهم گزارش دیجیکالا نقشه زیر است که همچون گزارش‌های پیشین حفظ و به‌روز شده است. براساس اندازه‌گیری‌های دیجیکالا سهم خرده فروشی آنلاین از کل بازار خرده فروشی در ایران به رقم حدودی ۴ درصد رسیده است. این رقم برای سال ۱۳۹۹ عدد ۳.۲ درصد بود که رشد ۲۵ درصدی را نشان می‌دهد. این رقم برای کشورهای همسایه همچون ترکیه ۹ درصد است و نشان می‌دهد ایران راه زیادی برای رسیدن و بزرگ‌تر شدن صنعت خرده‌فروشی آنلاین در پیش دارد.
یکی از اسلایدهای قابل توجه گزارش تصویر زیر است که تعداد فروشگاه‌های آنلاین رقیب دیجیکالا را نشان می‌دهد. بر این اساس دیجیکالا بیش از یک صد هزار رقیب دارد که برخی در ورتیکال‌های تخصصی حتی بهتر از دیجیکالا عمل می‌کنند. در ضمن فروشگاه‌های اینستاگرامی و تلگرامی را نیز باید به آن اضافه کرد. با این حال تمامی این فروشگاه‌ها جمعا سهم ۴ درصدی را از خرده‌فروشی آنلاین در ایران به خود اختصاص داده‌اند.
طبق رسم گزارش‌های سالانه، دیجیکالا NMV فروش خود را منتشر کرده است. رشد متوسط سالانه دیجیکالا در یک دهه اخیر ۹۴ درصد بوده و ۱۴۰۰ نسبت به ۹۹ رقم ۴۹ درصد رشد داشته است.
تصاویر زیر نقشه مراکز جمع‌آوری، پردازش و توزیع کالای دیجیکالا را نشان می‌دهد. بر این اساس دیجیکالا تقریبا در تمامی استان‌ها یک مرکز توزیع کالا دارد و آن را پوشش می‌دهد.
از میان آمارهای جالب این گزارش می‌توان به تصویر زیر اشاره کرد که در سال گذشته تنها یک مشتری دیجیکالا در حدود ۲۴ میلیارد تومان از این فروشگاه خرید کرده است.
۷۸ درصد از مشتریان دیجیکالا به صورت آنلاین و ۱۰.۵ درصد در محل و با دستگاه کارت‌خوان هزینه سفارش خود را پرداخت می‌کنند. پرداخت اعتباری توانسته به رقم ۵.۵ درصد برسد که در قالب سرویس BNPL یا “الان بخر و بعدا پرداخت کن” دیجی‌پی ارایه می‌شود. دیجیکالا با استفاده از سرویس دیجی‌پلاس که با پرداخت حق اشتراک، سرویس ویژه به کاربران ارایه می‌دهد، ۲.۳ میلیون کالا را رایگان برای مشتریان خود ارسال کرده و بیش از ۸۰۰ هزار نفر مشترک آن هستند.
یکی از صفحه‌های مهم گزارش نمودار NPS است که میزان رضایت مشتریان از دیجیکالا را نشان می‌دهد. این نمودار از این جهت مورد اهمیت است که روزانه حجم زیادی توییت و کامنت در شبکه‌های اجتماعی گوناگون درباره دیجیکالا منتشر می‌شود و انتقادهای زیادی از این فروشگاه وجود دارد. تنها در سال گذشته بیش از ۲۶۰ هزار محتوا با کلیدواژه “دیجیکالا” در شبکه‌های اجتماعی منتشر شده و میزان تعامل (انگیجمنت) کاربران با محتوای منتشر شده نزدیک به رقم ۲۰ میلیون بوده است. با این حال شاخص NPS سال ۱۴۰۰ دیجیکالا بیان می‌کند نیمی از مشتریان این فروشگاه از آن رضایت کامل ۱۰۰ درصدی دارند و ۱۵ درصد نیز رضایت ۹۰ درصدی. در واقع این نمودار نشان می‌دهد حجم گسترده مشتریان دیجیکالا از آن راضی هستند.
کیفیت کالا، مغایرت کالا، مشکلات فنی و ظاهری و تاخیر در ارسال بیشترین دلیل‌های نارضایتی مشتریان بوده است.
مارکت پلیس دیجیکالا یکی از مهمترین بخش‌های آن است که هر سال با رشد تعداد فروشنده‌ها روبرو بوده است. همانطور که پیشتر اشاره شد، ۲۴۹ هزار فروشنده بر بستر مارکت پلیس فعالند و هر فروشنده به طور متوسط حدود ۵۰ میلیون تومان ماهانه فروش داشته است. یکی از این فروشنده‌ها در دسته موبایل توانسته تنها در یک ماه، ۴۶ میلیارد تومان رقم رکورد فروش را ثبت کند. تعداد فروشنده‌های دیجیکالا نسبت به سال گذشته ۶۳.۶ درصد رشد داشته است. استان تهران و سپس خراسان رضوی و اصفهان بیشترین تعداد فروشندگان مارکت پلیس دیجیکالا را تشکیل داده‌اند.
تصویر زیر ۱۰ کالای پر فروش دیجیکالا را نشان می‌دهد. رتبه یک آن پایه نگهدارنده گوشی و تبلت است.
دو تصویر زیر پرجستجوترین برندهای ایرانی و خارجی و نیز سهم برندهای ایرانی در دیجیکالا را نشان می‌دهد. تا پایان سال ۱۴۰۰ حدود ۶۸۰۰ برند ایرانی با دیجیکالا همکاری داشته‌اند که رشد ۱۱ درصدی نسبت به سال گذشته را شاهد بوده است. پر فروش‌ترین برندهای ایرانی بر بستر دیجیکالا به ترتیب پارس‌خزر، ایکس‌ویژن و تسکو هستند.
همانطور که در بالا اشاره شد، گزارش امسال دیجیکالا تمرکز ویژه‌ای بر کسب‌وکارهای بومی محلی دارد و صفحات انتهایی گزارش به این بخش تعلق دارد. در حال حاضر ۳۴۸۵ فروشنده بومی و محلی از نقاط مختلف ایران در دیجیکالا فروش محصول دارند که عمده آنها محصولات ارگانیک می‌فروشند. در کمپین جمعه سیاه (بلک فرایدی) ۵ آذر دیجیکالا، میزان فروش محصولات بومی و محلی ۳.۸ برابر شده است.
فایل کامل گزارش سال ۱۴۰۰ دیجیکالا را از اینجا دریافت کنید.
