میزان سرمایه‌گذاری جسورانه در استارتاپ‌ها به روایت سرآوا

با وجود پاندمی ناشی از شیوع کرونا که دنیا را در بر گرفت و باعث بروز پدیده رکود اقتصادی در گوشه و کنار عالم شد، سرمایه‌گذاری جسورانه در استارتاپ‌های آمریکایی طی سال ۲۰۲۰ میلادی رکوردی چشمگیر را ثبت کرد.

براساس آنچه که شرکت سرآوا بر مبنای داده‌هایی از تک‌کرانچ منتشر کرده، صندوق‌های سرمایه‌گذاری جسورانه مبلغ ۱۵۶ میلیارد دلار یا به عبارتی ۴۲۸ میلیون دلار در هر روز، در استارتاپ‌های آمریکایی سرمایه‌گذاری کرده‌اند. طی سال‌های ۲۰۱۸ و ۲۰۱۹، صندوق‌های جسورانه در حدود ۱۴۰ میلیارد دلار در استارتاپ‌های بومی آمریکا سرمایه‌گذاری کردند، اما رقم ۱۵۶ میلیارد دلاری سال گذشته یعنی ۲۰۲۰ رکوردی در مقایسه با گذشته محسوب می‌شود.

در ایران اما میزان سرمایه‌گذاری جسورانه طی سال گذشته فاصله زیادی با مهد استارتاپ‌ها دارد. براساس اطلاعاتی که سرآوا منتشر کرده در سال ۱۳۹۹ کمتر از ۶۰۰ میلیارد تومان در حدود ۲۵ میلیون دلار جذب سرمایه خطرپذیر روی استارتاپ‌های ایرانی صورت گرفته است. حاصل تقسیم این عدد بر تعداد روزهای سال می‌شود رقم ۶۸ هزار دلار در روز.

با توجه به وجود استارتاپ‌های بزرگ در اکوسیستم استارتاپی ایران که سال گذشته تلاش زیادی برای ورود به بازار سرمایه کشور انجام دادند، این رقم جذب سرمایه ناچیز به حساب می‌آید. براساس داده‌هایی که سرآوا در گزارش سال ۹۹ خود منتشر کرد، تنها این شرکت در طول ۸ سال فعالیت خود رقمی بیش از ۳۰۰ میلیون دلار در اکوسیستم استارتاپی ایران سرمایه‌گذاری کرده است. بنابراین رقم ۲۵ میلیون دلار جذب سرمایه برای اکوسیستمی که اکنون بازیگران زیادی دارد، نه تنها ناکافی بلکه بسیار اندک است.

البته نمی‌توان تاثیر همه‌گیری بیماری کووید ۱۹ و تاخیر در ورود به بورس استارتاپ‌ها و ایجاد یک داستان موفقیت برای سرمایه‌گذاران آتی را نادیده گرفت. با انجام یک IPO موفق، به احتمال زیاد سرمایه‌گذاران بیشتری حاضر به سرمایه‌گذاری در اکوسیستم استارتاپی خواهند شد.

با همه این تفاسیر موج سرمایه‌گذاری جسورانه کشور در سه ماهه نخست سال ۱۴۰۰، امیدوارکننده بوده است. کمتر از یک ماه پیش هلدینگ ارنیکا که پیشتر در رسته‌های دیگر کسب‌وکار فعالیت می‌کرد، از سرمایه‌گذاری ۲۰۰ میلیارد تومانی در شرکت فلایتیو که آپارات نیز در سال ۹۸ در آن سرمایه‌گذاری کرده بود، خبر داد. گروه فناپ ۳۰۰ میلیارد تومان در استارتاپ تازه تاسیس «پادرو» که در حوزه خدمات لجستیک و پست فعالیت می‌کند، سرمایه‌گذاری کرد. گروه هزاردستان مالک کافه‌بازار نیز خبر داد به دنبال تاسیس شرکت جدیدی بنام «جوانه» است تا به شکل مستقیم و هدفمند در حوزه سرمایه‌گذاری جسورانه فعالیت کند.

باید منتظر بود و دید آیا اکوسیستم استارتاپی ایران در سال جاری سرمایه‌گذاری‌های بیشتری را به خود خواهد دید و رکورد سال پر رکود گذشته را می‌شکند یا خیر.