حضور کم‌رنگ شرکت‌های دانش‌بنیان در بورس ایران، نبود یک مکانیزم مشخص برای ارزشگذاری دارایی‌های فکری و همچنین افزایش فاصله ارزش ذاتی و ارزش بازار شرکت‌های دانش‌بنیان و تکنولوژی‌محور را سخت کرده است.
در این سال‌ها درباره ورود استارتاپ‌ها به بورس بحث‌های مختلفی از سوی نهاد ناظر مطرح شد و حرکت‌های رو به جلو و مثبتی نیز اتفاق افتاد. با وجود پذیرش نخستین استارتاپ در تالار شیشه‌ای کشور، این بحث‌ها در فضای بازار سرمایه کماکان تازه است.
در چندسال اخیر نیز موضوع ارزشگذاری دارایی‌ها، به یکی از دغدغه های شرکت‌های دانش بنیان در ایران تبدیل شده است و با افزایش دارایی‌های نامشهود شرکت‌ها و عدم فرمول دقیق جهت ارزشگذاری، چالش ورود آن‌ها به بازار سرمایه بیش از هر موضوعی مانع از عرضه اولیه های بیشتر شده است.
در همین راستا هفته گذشته نشست هم اندیشی با موضوع «ارزشگذاری دارایی‌های شرکت‌های دانش‌بنیان در بازار سرمایه» با حضور «محسن خدابخش»، نایب رئیس هیئت مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار، «میثم فدایی» مدیرعامل فرابورس ایران، «علی رحمانی» استاد دانشگاه و کارشناس اقتصادی و «محمدمهدی میرمطهری» برگزار شد.
در ابتدای این مراسم، «محمد عزیزاللهی»، مدیرعامل یکی از بزرگترین شرکت‌های نرم‌افزاری بخش خصوصی، با اشاره به روش‌های ارزشگذاری دارایی‌های شرکت‌های تکنولوژی محور در دنیا، موضوع دارایی‌های نامشهود را بسیار مهم ارزیابی کرد. وی با اشاره به رشد و توسعه تکنولوژی و فناوری، دارایی های نامشهود ۱۰ شرکت برتر دنیا را بررسی کرد و از رشد بی سابقه این دارایی ها در صورت های مالی شرکت ها خبر داد.
عزیزاللهی در ادامه تجربه ورود دو شرکت همکاران سیستم و سپیدار به بازار سرمایه را با مخاطبان به اشتراک گذاشت و از چالش های ارزشگذاری این شرکت ها سخن گفت. به گفته عزیزاللهی، حضور کم‌رنگ شرکت‌های دانش‌بنیان در بورس، نبود یک مکانیزم مشخص برای ارزشگذاری دارایی‌های فکری و همچنین افزایش فاصله ارزش ذاتی و ارزش بازار شرکت‌های دانش‌بنیان و تکنولوژی‌محور از مهم‌ترین چالش‌های این شرکت‌ها در ایران است.
مدیرعامل فرابورس ایران نیز خبر داد که در زمینه عرضه استارتاپ‌ها در بازار سرمایه کارگروهی در نهاد معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری وجود دارد که این نهاد مسئول ارائه مجوز است. وی در ادامه به تشریح شرایط تایید این شرکت‌ها پرداخت و درخصوص پیچیدگی و اتفاقاتی که در این فرایند می‌افتد، صحبت کرد.
فدایی در بخش دیگری از صحبت‌هایش به مسئله ارزشگذاری شرکت‌ها پرداخت و بیان کرد: «این موضوع در کشور همیشه محل بحث بوده و دانش کافی در خصوص مدل‌ها و مفروضات آن وجود ندارد.»
مدیرعامل فرابورس همچنین درباره اقدامات انجام‌شده برای دستورالعمل مدل‌های جدید عرضه‌های اولیه صحبت کرد و به اعمال سلیقه در گزارش‌های ارزشگذاری شرکت‌ها اشاره کرد. وی در این خصوص بیان کرد که بازار سرمایه کشورمان به شدت نیازمند مدل‌های جدید عرضه و ارزشگذاری و زیرساخت‌هاست.
در ادامه این مراسم، «محسن خدابخش»، عضو هیات مدیره و معاونت نظارت بر ناشران و بورس ها با بیان اینکه ارزشگذاری یعنی به‌روز کردن اطلاعات مالی در حوزه شرکت‌های دانش‌بنیان و شرکت‌های تولیدی، گفت: «ما در کشور با این مشکل مواجه هستیم که نمی توانیم مدل‌های جدید حسابرسی برای برآورد ارزش شرکت‌ها داشته باشیم.»
وی افزود: «با وجود اینکه بسیاری از افرادی که در بازار سرمایه فعالیت دارند، با مباحث جدید آشنایی کافی ندارند باید به سمتی برویم که شاهد استانداردسازی ارزشگذاری شرکت‌ها باشیم.»
وی در بخش دیگری از صحبت‌هایش به انجمن‌ها و مراکز دانشگاهی اشاره کرد که در حوزه استانداردسازی ارزشگذاری می‌توانند کمک کنند تا چارچوبی استاندارد و مناسب برای این موضوع در کشور داشته باشیم.
منبع: تسنیم
