مدیرعامل نوبیتکس با بیان اینکه اکوسیستم رمزارزی می‌تواند مانند سایر کشورهای دنیا برای نظام بانکی کشور خلق ارزش کند، گفت: در کشور ما در سال‌های آینده در صورت تنظیم‌گری مناسب و نگاه مثبت به فرصت‌ها، می‌توان تعامل مثبتی بین اکوسیستم رمزارزی و نظام بانکی کشور شکل داد و هر دو مجوعه از این همکاری منتفع شوند.
امیرحسین راد در نشست تخصصی اکوسیستم فین‌تک ایران و تعامل اثربخش با نظام بانکی ایران که در حاشیه همایش سالانه بانکداری الکترونیک برگزار شد، در رابطه با اهمیت همنوایی و تعامل بانک‌ها و فین‌تک‌ها و مشکلاتی که در این مسیر وجود دارد تاکید کرد: چالش اصلی ما، مساله برقراری ارتباط و دریافت خدمات از بانک‌ها نیست، بلکه مسئله اصلی مشکل با رگولاتور است. رگولاتور از دو ناحیه ایجاد مانع کرده است؛ مانع نخست، کند و به‌شدت محافظهکار بودن رگولاتور است که جلوی خلق ایده در این حوزه را می‌گیرد و اجازه نوآوری با هر درجه‌ای را نمی‌دهد. مانع بعدی، ذینفع بودن رگولاتور است. به همین دلیل در بعضی مواقع، کاری را شرکت‌های فین‌تک و بخش خصوصی می‌توانسته‌اند انجام دهند، به شرکت‌های زیرمجموعه خودشان داده‌اند و جلوی رقابت سالم را گرفته‌اند. در واقع خود بانک ذینفع است و خودش هم با رگولاتوری برای بخش خصوصی مانع ایجاد می‌کند.
او در پاسخ به سئوالی درباره اینکه کسب‌و‌کارهایی مثل نوبیتکس طی چه فرایندی، در حالی‌که قانون مدونی در رابطه با حوزه رمزارز در کشور وجود ندارد، توانسته‌اند اعتماد مردم را جلب کند، افزود: اعتماد به دو شکل می‌تواند ایجاد شود؛ یک شکل این است که نهاد حاکمیتی به یک مجموعه مجوز بدهد که البته این مجوز، اگر همراه با نظارت مناسب نباشد، نمی‌تواند ضامن اعتماد باشد؛ ما نمونه‌های متعدد مثل برخی موسسات مالی و اعتباری را داریم که که با وجود مجوز، خسارت‌های سنگینی وارد کردند یا شبهه‌مجوزهایی مثل اینماد را داریم که برخی شرکت‌ها با داشتن اینماد، از اعتماد مردم سوءاستفاده کردند، پس لزوما مجوز، نمی‌تواند مجوز اعتماد باشد.
مدیرعامل نوبیتکس ادامه داد: وجه دیگر جلب اعتماد، با انباشت عملکرد خوب در یک بازه زمانی به دست می‌آید. وقتی یک کسب‌و‌کار راه می‌افتد اگر مجوز نداشته باشد مردم سخت اعتماد می‌کنند، اما افرادی به این کسب‌و‌کار اعتماد می‌کنند و تسری‌دهنده این اعتماد بین افراد دیگر می‌شوند. برای ما هم جلب اعتماد مردم در قالب مدل دوم صورت گرفته و با گذر زمان و محافظت از اعتماد کاربران شکل گرفته است. این مسیر دوم راهی است که کسب و کارها حتی اگر مجوز داشه باشند، باید بروند.
راد در رابطه با خلق ارزش اکوسیستم رمزارزی برای سیستم بانکی کشور در چشم‌انداز بلندمدت، گفت: در این رابطه باید به اتفاقات سطح دنیا نگاه داشته باشیم؛ به ترندهای جهانی و همکاری‌هایی که بین بانک‌ها و کسب و کارهای حوزه رمزارز شکل گرفته است. می‌بینیم که این اتفاق همین الان در دنیا افتاده و اتفاق عجیب و دور از دسترسی نیست. در کشور ما نیز در سال‌های آینده در صورت تنظیم‌گری مناسب و نگاه مثبت به فرصت‌ها، می‌توان تعامل مثبتی بین اکوسیستم رمزارزی و نظام بانکی کشور شکل داد و هر دو مجوعه از این همکاری منتفع شوند. ما از این تعامل استقبال می‌کنیم.
او توضیح داد: بانک‌ها مشتریان خودشان را دارند و تمایل دارند دسترسی مشتریان به یک سری سرویس‌های رمزارزی را در مجموعه خودشان ایجاد کنند. بعضی کسب و کارهای رمزارزی می‌توانند زیرساخت این همکاری را ایجاد کنند و در این تعامل، هر دو اکوسیستم توسعه پیدا می‌کنند، هم بانک مشتری‌اش را راضی نگه می‌دارد و هم کسب و کار رمزارزی بازارش را بزرگتر می‌کند. البته این اتفاق به شرطی می‌تواند شکل بگیرد که تنظیم‌گری مناسب و نگاه مثبت‌تری ایجاد شود.
مدیرعامل نوبیتکس در رابطه با اینکه چرا فین‌تک‌ها یا کسب‌و‌کارهای نوآور نتوانستند در تعامل با رگولاتور به میزانی که باید اعتمادسازی کنند، اظهار کرد: من دلیل پایین بودن درک متقابل کسب‌و‌کارهای نوآور و رگولاتور را ریشه‌ای می‌دانم؛ وقتی دو آدم در دو دنیای متفاوت سر یک میز می‌نشینند، تعامل سخت خواهد بود. رگولاتور نگاهش تنظیم‌گری است و دغدغه‌اش این است که با یک تصمیم‌گیری، مشکلی برایش ایجاد نشود و دغدغه کسب‌و‌کارهای نوآور و همچنین فین‌تک‌ها این است که محصول جدید و نوآورانه ایجاد و اشتغالزایی کنند. رسیدن به نقطه‌ای که کمترین آسیب به جایگاه رگولاتور برسد مهم است و لازمه برطرف کردن این چالش این است که تا حدود زیادی به تنظیم‌گر اختیارات داده شود تا نگران نباشد که بعدا شخص خودش به خاطر یک تصمیم‌گیری، بازخواست و به دادسرا کشیده شود. مثلا اتفاق دردآوری است که رئیس بانک مرکزی تصمیمی بگیرد و به خاطرش به دستگاه قضایی خوانده شود.
دیفای صنعت مالی را متحول می‌کند
در ادامه این نشست رضا قربانی، رئیس کمیسیون فین‌تک سازمان نظام صنفی رایانه‌ای تهران در رابطه با اعتماد مردم به فین‌تک‌ها، گفت: معتقدم از منظر مشتری نهایی، فرقی نمی‌کند که سرویس را از بانک بگیرد یا کارگزاری و فین‌تک؛ در واقع مرزها از بین رفته است.
او افزود: بانک‌ها در سه حوزه دریافت سپرده، پرداخت تسهیلات و نظام پرداخت، خدمات می‌دهند و وقتی اجازه داده نمی‌شود که کسی وارد این عرصه شود، مردم انتخاب دیگری ندارند و باید همانی را که پیش پایشان قرار داده شده انتخاب کنند. این یک افسانه است که مردم به بانک‌ها و مجوزها اعتماد می کنند؛ در واقع مردم چاره و انتخاب دیگری ندارند.
قربانی با بیان اینکه اقتصاد دیجیتال اساسا آمده که مرز را از بین ببرد، افزود: مرزی بین فین‌تک‌ها و بانک‌ها وجود ندارد، اساسا فین‌تک در غایت خودش قرار نیست بانک شود؛ غایت این است که کیفیت زندگی مردم بهبود پیدا کند. وقتی می‌گوییم مرز یعنی به اقتصاد دیجیتال اعتقادی نداریم. ببینید که بیت‌کوین متعلق به کدام جغرافیا و کشور است؟ دری باز شده است و ما آن طرفش را دیدیم و فهمیدیم می‌شود پولی وجود داشته باشد که هیچ بانک مرکزی پشتش نیست. اتفاقات بزرگی در نظام‌های پرداخت و مالی دنیا در حال رخ دادن است؛ اتفاقی که دارد می‌افتد حرکت به سمت دیفای است و این حرکت به سمت دیفای، کل صعنت مالی را متحول و با مدل دیگری جایگزین می‌کند.
رئیس کمیسیون فین‌تک سازمان نصر تهران ادامه داد: من نمی‌توانم حرف کسانی را که می‌گویند اینجا زمین سوخته است و بزنیم زیر همه چیز، قبول کنم؛ نمی‌توانم قبول کنم که اگر اشکالی در کشور وجود دارد نروم و صحبت نکنم، تنها راه ما گفت‌و‌گو با رگولاتور و حاکمیت است و برای همه مسائل باید گفت‌و‌گو کنیم.
در ادامه نشست، محمدمهدی شریعتمدار، رئیس سابق هیئت‌مدیره انجمن فین‌تک و مدیرعامل جیبیت، با بیان اینکه مرز بانک و فین‌تک تنها لایسنس و دسترسی است، گفت: هیچ فرق دیگری در دنیا بین بانک و فین‌تک باقی نمانده و در ایران هم این اتفاق خواهد افتاد. از نظر گستره پوشش نیز این دو همگون شده‌اند و اگر نشده‌اند می‌شوند. مزیت ما این است که خدمات بهتری ارائه بدهیم و نسبت به خدماتی که بانک‌ها ارائه می‌دهند مزایایی داشته باشیم.
او در رابطه با اعتمادسازی بین فین‌تک‌ها و رگولاتور، اظهار کرد: موفقیت ما این است که به یک سند تنظیم‌گری برسیم که در آن دغدغههای کسب‌و‌کار، بانک، رگولاتور و مردم برطرف شود. یکی از دلایل تاخیر در این روند، نبود کارشناس در حوزه تنظیم‌گری است. معتقدم در حال حاضر بخش خصوصی به آن بلوغ رسیده که طرح پخته‌ای به‌عنوان پیش‌نویس برای تنظیم‌گر آماده کنند. در حال حاضر راه حل راضی‌کننده‌ای روی میز نیست و این راه حل باید ایجاد شود.
خدمات فین‌تک‌ها باید برای بانک‌ها آورده داشته باشد
حمیدرضا توسلی، عضو هیئت مدیره بانک قرض‌الحسنه مهر ایران نیز با اشاره به اینکه پیوست‌هایی بین نظام بانکی و فین‌تک‌ها وجود دارد که نقطه بهینه‌اش هنوز پیدا نشده است، گفت: برای این پیوند، ادبیات دیجیتال مالی به‌صورت جدی دارد دنبال می‌شود. بانکداری دیجیتال در حال طی کردن مسیر است و رسیدن به نتیجه مطلوب در کالبدی سخت و دارای جمود امکانپذیر نیست.
وی افزود: بانک‌ها خدماتی خاص در ساختاری خاص به مشتریان ارائه می‌دهند و فین‌تک‌ها قرار است به این خدمات تنوع و تکثر بدهند و رضایت بیشتری ایجاد کنند. الان در موقعیتی هستیم که این مسیر سپری می‌شود، اما در مسیری همنوا قرار ندارد. فین‌تک‌ها باید خدماتی را ارائه بدهند که برای بانک‌ها آورده داشته باشد؛ فین‌تک به بانک می‌گوید من خدماتی ارائه می‌دهم که هم رضایت مشتری را افزایش می‌دهد، هم سودآور است و هم هزینه‌هایت را کمتر می‌کند؛ قطعا بانک از این خدمات استقبال می‌کند. اما ابتدا باید این مجموعه شکل بگیرد یعنی مجموعه‌ای بگوید من این سابقه مشخص را در ارائه این خدمات دارم و به این شکل اعتمادسازی کند.
توسلی ادامه داد: گفتمان بین فین‌تک، بانک و رگولاتور، لازمه‌ی ایجاد تغییر است. باید بپذیریم کسی که آن طرف میز نشسته سطحی از درک و آگاهی را دارد و جایگاه خود را دچار مشکل نمی‌کند. بانک‌ها باید آرام آرام سرویس‌های خودشان را ببرند در کسب‌و‌کارها و هیمنه‌شان شکسته شود و این ظرفیت را فین‌تک‌ها باید ایجاد کنند و به بانک بگویند درآمدت را بیشتر می‌کنم، هزینه‌هایت را کمتر می‌کنم، دارایی‌ات را بیشتر می‌کنم. این را هم بانک می پذیرد و هم رگولاتور.
امیر رضا ریاضتی، مدیرعامل شرکت آوا(باشگاه مشتریان بانک ایران زمین) نیز با بیان این عقیده که مردم بانک را به فین‌تک ترجیح می‌دهند، گفت: فین‌تک‌ها مزیت‌های رقابتی دارند که شاخص‌ترین آنها، دسترسی راحت، توجه و احترام به مشتری و حمایت و پیگیری بعد از ارائه خدمات است.
او تاکید کرد: با توجه به اینکه بانک‌ها الان پذیرفته‌اند و دوست دارند که به سمت بانکداری الکترونیک حرکت کنند، گارد خودشان را نبسته‌اند. فین‌تک‌ها هم نا امید نمی‌شوند و من خوشبینم که در آینده دریچه‌های جدیدی برای تعامل بانک‌ها و فین‌تک‌ها گشوده شود.
